Ο ο σπουδαίος τζαζίστας Miles Davis έκανε για τη Σύγχρονη Μουσική περισσότερα από όσα φανταζόμαστε

Η μουσική του έθεσε τις βάσεις για τα μελλοντικά είδη όπως η hip-hop, η trance, το dub, το new wave, το drum & bass, η electro και το dubstep

Ο Miles Davis που γεννήθηκε σαν σήμερα το 1926 πέρασε στην Rock and Roll 

Hall of Fame το 2006, ως "μία από τις μορφές κλειδιά στην ιστορία της τζαζ"...Φωτο: Don Hunstein

Σε ένα δείπνο στο Λευκό Οίκο το 1987, η σύζυγος ενός πολιτικού έκανε το λάθος να ρωτήσει τον Miles Davis γιατί η τζαζ στην Αμερική "ουσιαστικά είχε πεθάνει". 

"Η τζαζ αγνοείται εδώ επειδή οι λευκοί θέλουν να αρπάξουν τα πάντα", της απάντησε ο Davis με τον λακωνικό και λίγο μπρουτάλ τρόπο του. 

Συγκλονισμένη η συνομιλήτρια ανταπέδωσε τα πυρά: "Κι εσείς, τι το τόσο σημαντικό έχετε στη ζωή σας; Γιατί είσαι εδώ;" 

"Έχω αλλάξει τη μουσική πέντε ή έξι φορές", της είπε, "Εσείς τι σημαντικό έχετε κάνει, εκτός από το να είστε λευκή -και αυτό δεν είναι σημαντικό για μένα- ώστε να αξιώνεστε κάποιας φήμης;"

Πολλοί κριτικοί μουσικής θεωρούν ότι το "Kind of Blue" είναι το τέλειο άλμπουμ της τζαζ, και είναι το πρότυπο με το οποίο θα συγκρίνονται όλα τα μελλοντικά άλμπουμ της τζαζ

Ο αριθμός έξι είναι μια εκτίμηση, από πολλούς χαμηλή,  σχετικά με το πόσες φορές ο Davis άλλαξε τη μουσική. Αυτή η σκηνή, την οποία μεταφέρει ο μεγάλος Μουσικός στην αυτοβιογραφία του, είναι μία από τις πιο ζωντανές εικόνες της άγριας περηφάνιας του. Ήταν τόσο αποφασισμένος να πιέζει τα όρια της τέχνης του, που άλλαξε την πορεία της μουσικής στη διαδικασία. Μπορεί να ήταν ένας μουσικός της τζαζ, αλλά ήταν θεμελιώδους σημασίας για το σύνολο σχεδόν της μοντέρνας μουσικής.

Πρώτη πρωτοποριακή συμβολή του στην αμερικανική μουσική ήταν η "εκλαΐκευση" της τροπικής (modal) τζαζ στη δεκαετία του 1950. O Davis πιθανότατα εξοικειώθηκε με τη θεωρία του τρόπου εκτέλεσης, όταν έκανε ένα σύντομο πέρασμα από το Juilliard. Έμεινε ένα χρόνο εκεί πριν τα παρατήσει, επιλέγοντας αντ 'αυτού να μάθει τζαζ στους δρόμους από τους Charlie Parker, Thelonious Monk και Dizzy Gillespie - αλλά ποτέ δεν ξέχασε τις θεωρητικές του γνώσεις που ήταν απρόσιτες για τους περισσότερους.

Ο Miles Davis, η αδελφή του Dorothy Mae, ο αδελφός του Vernon, και η μητέρα του Cleota H. Henry Davis, την οποία αποκαλούσε "Mama-Cleo"...Φωτο: Anthony Barboza

Η παραδοσιακή δυτική μουσική χρησιμοποιούσε μείζονες και ελάσσονες κλίμακες, αλλά η τροπική εκτείνονταν πολύ πέρα από το όριο αυτό. Οι παραδοσιακές χορδές ανάγκαζαν τη μουσική να στηρίζεται στη μελωδία, το ρυθμό, τη χροιά και το συναίσθημα για να δημιουργήσει ενδιαφέρον. Αυτά είναι τα χαρακτηριστικά που έκαναν το "Kind of Blue", ένα από τα παγκοσμίως αγαπημένα αριστουργήματα. Πολλοί κριτικοί μουσικής θεωρούν ότι είναι το τέλειο άλμπουμ της τζαζ, και έγινε το πρότυπο με το οποίο θα συγκρίνονταν όλα τα μελλοντικά άλμπουμ της τζαζ.

Στη δεκαετία του '60, όταν ο Miles Davis άρχισε να γοητεύεται με την πιο ηλεκτρονική, ροκ και φανκ μουσική, πολλοί κριτικοί νόμιζαν ότι είχε αρχίσει να "ξεπουλιέται". Ωστόσο, όλα όσα έκανε ο Davis τα έκανε για να βρει νέες διεξόδους στην απεριόριστη δημιουργική ενέργεια του. Η μουσική του Davis κατά τη διάρκεια αυτής της "ηλεκτρικής περιόδου" έθεσε τις βάσεις για τα μελλοντικά είδη όπως η hip-hop, η trance, το dub, το new wave, το drum & bass, τη grime, την electro και το dubstep.

Ο Miles Davis στη Νέα Υόρκη το 1971...Φωτο: Anthony Barboza

Ο Davis χρησιμοποίησε τον James Brown, τους Sly and the Family Stone και τον Jimi Hendrix ως σημεία αναφοράς για την είσοδό του στο είδος. Στα 43 χρόνια του, ανακατασκεύασε τον ήχο και το στυλ του για να ταιριάζει σε αυτές τις νέες επιρροές. Άρχισε να ντύνεται σαν τον Hendrix, φτάνοντας μέχρι του σημείου να φτιάχνει τα μαλλιά του στον κομμωτή του Hendrix. Μερικοί παρομοίασαν αυτή την αλλαγή του μουσικού με κρίση της μέσης ηλικίας. Ωστόσο κανένα από τα κομμάτια που κυκλοφόρησε δεν ακουγόταν ως αντιγραφή ή παράγωγο. Έσπασε τα όρια που ιστορικά διαχώριζαν την υψηλή αισθητική και το χαμηλό μέτωπο της τέχνης. Πολλοί καινοτόμοι της μουσικής έχουν αναφέρει αυτή την περίοδο στην καριέρα του Miles Davis ως πηγή έμπνευσης για τις δικές τους μουσικές ανακαλύψεις. Ο Kanye West, περιγράφει συχνά τον σπουδαίο Μουσικό ως αδελφή ψυχή.

Στο πρώτο μέρος της ηλεκτρικής περιόδου, ο Davis, μαζί με τον φημισμένο παραγωγό Teo Macero, πειραματίστηκαν πάνω σε διάφορες πρωτοπόρες τεχνικές οι οποίες θα ήταν το πρελούδιο της dance, του break beat και της hip-hop. Στο Silent Way του 1969, ο Davis και ο Macero "μεταμόρφωσαν μερικές όμορφες, folk-χρωματισμένες, μελωδίες σε δύο εξαίσια, γοητευτικά και απόκοσμα κομμάτια... έξω από οποιαδήποτε παραδοσιακή ή αποδεκτή δομή της τζαζ", όπως έγραψε ο Nick Southall του Stylus. Πολλοί θεωρούν το ατέλειωτα μυστηριώδες κομμάτι να είναι το πρώτο της τζαζ fusion.

Ο Miles Davis έδωσε μεγαλύτερη ώθηση σε αυτές τις τεχνικές, ένα χρόνο αργότερα, στo "Bitches Brew". Χρησιμοποίησε σύνολα των 10 ή περισσότερων μουσικών ώστε να δημιουργήσει έναν ισχυρό και έντονα tribal ήχο. 

Θα μπορούσε να είχε τελειώσει εύκολα τη μουσική πορεία του, με το αινιγματικό "So What" και να μείνει στην ιστορία της Μουσικής ως μύθος. Αλλά ο Miles Davis δεν σταμάτησε ποτέ να πιέζει τον εαυτό του και να ξεπερνά τα όριά του.

"Ο Miles ήταν ερευνητής, ένας καινοτόμος", έγραψε ο Don Cheadle στην εφημερίδα New York Times. 

Ο Miles Davis που γεννήθηκε σαν σήμερα το 1926 πέρασε στην Rock and Roll Hall of Fame το 2006,  ως "μία από τις μορφές κλειδιά στην ιστορία της τζαζ". Στις 7 Οκτωβρίου, 2008, το άλμπουμ του 1959 Kind of Blue έλαβε το τέταρτο πλατινένιο βραβείο της Recording Industry Association of America (RIAA), για τέσσερα εκατομμύρια πωλήσεις στις Η.Π.Α. Στις 15 Δεκεμβρίου, 2009, ο Οίκος των Αντιπροσώπων πέρασε συμβολικό ψήφισμα αναγνώρισης του άλμπουμ Kind of Blue, "τιμώντας το κορυφαίο έργο και επιβεβαιώνοντας την τζαζ ως εθνικό θησαυρό".

Πηγές: Μusic.mic, The Official Miles Davis Site, The Guardian