535.—Πεθαίνει ο Επιφάνιος, πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως. Εξελέγη Πατριάρχης στις 25 Φεβρουαρίου τού 520, μετά από πρόταση τού Αυτοκράτορα Ιουστίνου, με τη σύμφωνη γνώμη επισκόπων, μοναχών και λαού. Ανακηρύχθηκε άγιος και η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά την μνήμη του στις 25 Αυγούστου.
1191.—Η Κύπρος στενάζει υπό την εξουσία του σφετεριστού της εξουσίας και στασιαστού της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας Ισαακίου Κομνηνού. Η Γ’Σταυροφορία βρίσκεται σε εξέλιξη,και στο νησί αποβιβάζεται ο Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος. Σύμφωνα με τούς Άγγλους χρονικογράφους, συνάντησε την σκληρή αντίστασι των πιστών τού Ίσαακίου, όμως, ο Νεόφυτος ο Έγκλειστος, περιγράφει τα πράγματα διαφορετικά: Ο λαός, εξαιρετικά δυσαρεστημένος από τον «κατεπάνω», δεν υποστήριξε τον οχυρωμένο στη Λεμεσό Ίσαάκιο.
1688.—[ἤ 5/7] Ο πολυμήχανος Κεφαλονίτης Κωνσταντίνος Γεράκης, ο «τσάο πρά βιτσαϊγιέν» του Σιάμ, εκτελείται από τους αντιπάλους του σε ηλικία 41 ετών. Στο μικρό διάστημα που έζησε, κατόρθωσε από ναυτόπαις σ’ ένα αγγλικό πλοίο στα 13 του χρόνια, να βρεθεί ανώτατος αξιωματούχος στη χώρα των ελεφάντων, κερδίζοντας τον θαυμασμό και την εμπιστοσύνη του πανίσχυρου βασιλιά. «Ἡ ζωὴ τοῦ Κωνσταντίνου Γεράκη μοιάζει σὰν παραμύθι καὶ εἶναι χαρακτηριστικὴ ἑνός Κεφαλονίτη «τυχοδιώκτη» [ποὺ τελικῶς ἀπὸ τὴν πορεία καὶ κατάληξη τῆς ζωῆς του, ἀποδεικνύεται ὅτι δὲν ἦταν καθόλου τυχοδιώκτης].»
1715.—Ο Βενετός διοικητής της Τήνου Βερνάρδος Βάλης, προδίδει, παραδίδοντάς την στον τούρκικο στόλο τού Τζανούμ Χότζα. Ο καπουδάν πασάς Τζανούμ Χότζα, υπέταξε σε μία μέρα την Τήνο, τερματίζοντας μία περίοδο τριών αιώνων βενετικής κυριαρχίας στο νησί, και συνέχισε την πορεία του προς την Πελοπόννησο. Την ίδια ώρα, χερσαίες δυνάμεις εκατό χιλιάδων ανδρών, υπό την αρχηγία του μεγάλου βεζίρη Αλή Κιουμουρτζή, κινήθηκαν από την Θεσσαλονίκη και την Λάρισα και πέρασαν ανεμπόδιστα από τον Ισθμό της Κορίνθου.
1801.—Ο νεομάρτυρας Μάρκος από την Σμύρνη αποκεφαλίζεται στην Χίο από τους τούρκους.
1821.—Στο χωρίον της Τριπόλεως Θάνα, έγινε σφοδρή μάχη μεταξύ Ελλήνων υπό τους Βρεσθένης Θεοδώρητον, Κυριακούλη Μαυρομιχάλη και τούρκων. Την μάχην εκέρδισαν οι Έλληνες.
1822.—Ο Δράμαλης, αφού έπνιξε στο αίμα την επανάσταση τού Πηλίου, φτάνει στην Κόρινθο.
1825.—Ο ήρως της Γραβιάς, Οδυσσέας Ανδρούτσος, ο οποίος επί αρκετό καιρό εκρατείτο φυλακισμένος στην Ακρόπολη των Αθηνών, δολοφονείται διά στραγγαλισμού από τους Μαμούρη, Παπακώστα και Τριανταφυλλίνα, κατόπιν διαταγής του Γκούρα. Το αποτρόπαιο έγκλημα ήταν αποτέλεσμα πολιτικών διενέξεων και σκευωριών.Να τι γράφει ο Μακρυγιάννης: «Τού γιόμωσε του Γκούρα ο Κωλέττης λίρες, του γιόμωσε το δισάκι απ’ αυτές και από τα λάφυρα του Νοταρά, του Σισίνη κι αλλονών, τον ίδιο και τον Κατζικοστάθη. Αφού τους έκανε αυτείνη την καλωσύνη ο Κωλέττης, τον πουλημένο άνθρωπο κι άρπαγο τον έκανε αρχηγό να πάγη εναντίον του Δυσσέως… έτζι πάει ο δυστυχής Δυσσέος. Ήρθε τούτες τις μέρες εδώ ο Γκούρας, γιόμωσε το δισάκι του λίρες, επικύρωσε και στην κυβέρνηση άλλες οχτακόσιες χιλιάδες γρόσια, ότι κάνει να λάβει από την κυβέρνηση…».Οι συνωμότες ρίχνουν ύστερα το πτώμα του ήρωος προς το μέρος του ναού της Απτέρου Νίκης, για να δημιουργηθεί η εντύπωση ότι εσκοτώθη καθώς προσπαθούσε να δραπετεύσει. Ο νεκρός ετάφη χωρίς τιμές στον Άγιο Δημήτριο, δυτικά της Ακροπόλεως..
 |
Ὁ Ὁδυσσέας Ἀνδροῦτσος σὲ λιθογραφία τοῦ Adam Friedel (1825)
Γράφει ο Αλκιβιάδης ΠΑΠΑΜΙΧΟΣ
,,
,
(…) Ο Κωλέττης, τον οποίο ο Ξένος δίκαια χαρακτηρίζει «ως την μεγαλυτέραν επιδημίαν, την μεγαλυτέραν πανώλην, τον μεγαλύτερον λοιμόν όστις ποτέ ενέσκηψε εις την Ελλάδα», βρήκε την ευκαιρία να εξοντώσει τον άνθρωπο που φθονούσε και εχθρευόταν ανείπωτα. Έτσι, εκμεταλλευόμενος την παθολογική φιλοχρηματία και μικροφιλοδοξία του ελαφρόμυαλου Γκούρα, τον διόρισε αρχιστράτηγο Ανατολικής Ελλάδος και τον πρόσταξε στις 20 Φεβρουαρίου να πάει να χτυπήσει τον Οδυσσέα.,
Να τι γράφει ο Μακρυγιάννης: «Του γιόμωσε του Γκούρα ο Κωλέττης λίρες, του γιόμωσε το δισάκι απ’ αυτές και από τα λάφυρα του Νοταρά, του Σισίνη κι αλλονών, τον ίδιο και τον Κατζικοστάθη. Αφού τους έκανε αυτείνη την καλωσύνη ο Κωλέττης, τον πουλημένο άνθρωπο κι άρπαγο τον έκανε αρχηγό να πάγη εναντίον του Δυσσέως… έτζι πάει ο δυστυχής Δυσσέος. Ήρθε τούτες τις μέρες εδώ ο Γκούρας, γιόμωσε το δισάκι του λίρες, επικύρωσε και στην κυβέρνηση άλλες οχτακόσιες χιλιάδες γρόσια, ότι κάνει να λάβει από την κυβέρνηση…».
,
Η κυβέρνηση με τον Κωλέττη σκόρπιζε απλόχερα το δάνειο, για την εξόντωση του Ανδρούτσου. Δεν τους ενδιέφερε ούτε ο Ιμπραήμ ούτε οι άλλοι Τούρκοι που κατέβαιναν στη Ρούμελη. Έτσι κυνήγησαν τον Βαρνακιώτη, τον Ίσκο, τον Τσόγκα και παρά λίγο να σκοτώσουν και τον Καραϊσκάκη. Μάλιστα ζήτησαν από τον Σουλτάνο αυτονομία (όπως προφανώς τους υπέδειξαν οι Άγγλοι), για να περιορίσουν τη φωτιά στον Μοριά. Και θα πει ο Υψηλάντης: «Ευτυχώς που τύφλωσε ο Θεός τοΝ σουλτάνο και δεν δέχτηκε να δώσει αυτονομία…»
,
Αν δεν είχε γίνει εκείνη η κατά λάθος ναυμαχία, δεν θα είχε ξεσκλαβωθεί ετούτος ο δόλιος τόπος με τόσες αθλιότητες και εγκλήματα. Παίρνοντας ο Γκούρας την εντολή και τα αργύρια του Ιούδα, ξεκίνησε να χτυπήσει τον ευεργέτη του, «τον κακό Οδυσσέα».
,
Ο Οδυσσέας, που δεν πίστευε ότι θα έστελναν εναντίον του τόση δύναμη, αλλά και δεν φανταζόταν ότι αρχηγός θα ήταν ο Γκούρας, το «παιδί του», όπως τον αποκαλούσε, αρχίζει τότε να υποχωρεί αφήνοντας οχυρές θέσεις γιατί δεν θέλει να χυθεί αίμα αδελφικό.
,
Προσπαθεί να έρθει σε επαφή με τους διώκτες του, αλλά ο δολερός Γκούρας ισχυρίζεται ότι δεν του το επιτρέπει η κυβέρνηση. Επί 35 μέρες δεν έχει πέσει τουφεκιά. Ο Ανδρούτσος υποχωρώντας φτάνει στις Λιβανάτες, την πατρική γη. Είναι 29 Μαρτίου, η ιερότερη μέρα της χριστιανοσύνης, ημέρα Λαμπρής. Ο Οδυσσέας ξεθαρρεύει από το γεγονός αυτό και κάνει και πάλι προτάσεις για συνάντηση, έχοντας κατά νου την εξόντωση των Τούρκων που τον συνοδεύουν, αλλά και με τόση δύναμη που έχει συγκεντρωθεί εκεί να χτυπήσουν το κάστρο του Καράμπαμπα.
,
Το φιλί του Ιούδα
,
Ο ανίερος Γκούρας, όχι μόνο δεν δέχτηκε τη συνάντηση, αλλά διάλεξε και τη μέρα αυτή ν’ αρχίσει την επίθεση, μόλις έφτασαν δώδεκα καράβια για ν’ αποκλείσουν την από θάλασσα διαφυγή του Οδυσσέα (για την πολιορκία της Χαλκίδας δεν είχαν, τώρα βρέθηκαν μπόλικα)……
1826.—Κατόπιν διαταγής τού σουλτάνου Μαχμούτ, αφού πρώτα είχε κερδίσει την υποστήριξη των κύριων θρησκευτικών και πολιτικών αρχών, ξεκινάει η διαδικασία διαλύσεως του σώματος των Γενιτσάρων.Από τον 17ο αιώνα και μετά, η δύναμή τους έγινε τόσο μεγάλη, ώστε τουλάχιστον έξι σουλτάνοι εκθρονίστηκαν ή δολοφονήθηκαν από αυτούς τους ενόπλους μηχανορράφους. Με την δύναμη τους, μπορούσαν να αποτρέπουν τις στρατιωτικές μεταρρυθμίσεις που επιχειρούσαν κατά καιρούς ορισμένοι σουλτάνοι, όπως ο Σελίμ Γ’, τον οποίο εκθρόνισαν το 1807 και δολοφόνησαν το επόμενο έτος. Η τιμωρία ήλθε τελικά για τους γενίτσαρους με την μορφή του σουλτάνου Μαχμούτ Β’. Η μητέρα του, η περίφημη «Γαλλίδα Σουλτάνα», είχε την φήμη καλλιεργημένης γυναίκας που τον ενθάρρυνε να μάθει τον δυτικό τρόπο σκέψης και να κρατά πάντα το πνεύμα του ανοικτό στις καινοτομίες.
 |
Νέοι ἕλληνες γενίτσαροι σὲ τέμενος Jean Leon Gerome 1865
ΓΕΝΙΤΣΑΡΟΙ. Ο ΠΕΛΕΚΥΣ ΤΩΝ ΟΘΩΜΑΝΩΝ
ΚΑΙ ΤΟ ΟΘΩΜΑΝΙΚΟ ΠΑΡΑΔΟΞΟ
,
Τὸ παράδοξο εἶναι ὅτι ἀπὸ ὅλα τὰ στρατιωτικὰ τμήματα ποὺ ὑπηρέτησαν κατὰ καιροὺς κάτω ἀπὸ τὰ λάβαρα μὲ τὴν ἡμισέληνο, τὸ πλέον ἐπίφοβο καὶ ἐπίλεκτο σῶμα δὲν ἦταν τουρκικὸ ἀποτελεῖτο ἀπὸ στρατολογημένους διὰ τῆς βίας χριστιανοὺς.
,
Ἡ δημιουργία τῶν γενιτσάρων δὲν προέκυψε ἀπὸ τυχαῖα συμβάντα, ἀλλὰ ἀπὸ καλὰ ὑπολογισμένες ἐπιλογὲς τῆς ὀθωμανικῆς κυβέρνησης μὲ τὶς ὁποῖες προσπάθησε ἀπὸ νωρὶς νὰ ἐπιβάλλει τὸν ἀπόλυτο ἔλεγχό της στὴν τεράστια αὐτοκρατορία της.
,
Τὸ σῶμα τῶν γενιτσάρων ἀποτελοῦσε ἕνα στρατιωτικὸ νεωτερισμὸ ποὺ προηγήθηκε τουλάχιστον κατὰ τρεῖς αἰῶνες τοῦ «Στρατοῦ Νέου Ὑποδείγματος» τοῦ Κρόμγουελ. Οἱ γενίτσαροι φοροῦσαν ὁμοιόμορφες φανταχτερὲς στολὲς, πολὺ πρὶν οἱ εὐρωπαϊκοὶ στρατοὶ ἀκολουθήσουν αὐτὸ τὸ παράδειγμα τὸν 18οαἰῶνα. Βρίσκονταν σὲ διαρκῆ ἐτοιμότητα καὶ πληρώνονταν ἀπὸ τὸν σουλτάνο.
,
Τὸ ἐπίπεδο πειθαρχίας τους ἦταν ἐπίσης κατὰ πολὺ ἀνώτερο σὲ σύγκριση μὲ ἐκεῖνο τῶν ἀντιπάλων τους καὶ ἡ ἔμφαση ποὺ ἔδιναν στὸν ψυχολογικὸ πόλεμο τοὺς ἔδινε ἕνα σαφὲς πλεονέκτημα κατὰ τὴ μάχη….
1827.—Ο Θ.Κολοκοτρώνης διατάσσει επιστράτευση στις περιοχές Μυστρά, Μεσσηνίας, Αρκαδίας, Λεονταρίου, Καρύταινας και Φαναρίου, με σκοπό την παρεμπόδιση επικοινωνίας τού Ιμπραήμ μεταξύ της Τριπόλεως και των Μεσσηνιακών φρουρίων.
1828.—Ο Κάρολος ο 10ος της Γαλλίας αποστέλλει 500.000 φράγκα στον κυβερνήτη Καποδίστρια ως στήριξη στο νεοσύστατο Ελληνικό κράτος.
1833.—Ο Όθων, επιβαίνων τής αγγλικής φρεγάτας «Μαδαγασκάρη», φθάνει απροόπτως εις Σμύρνην, όπου η εμφάνισίς του προεκάλεσε απερίγραπτον ενθουσιασμόν μεταξύ τών ομογενών. Εορταί ωργανώθησαν πρός τιμήν του, ο δε Μητροπολίτης Σεραφείμ, μεθ’ ολοκλήρου τού κλήρου, ετέλεσε κατανυκτικήν δοξολογίαν εις τον ναόν τής Αγίας Φωτεινής. Ο Όθων παρέμεινε εις την Σμύρνην μέχρι τής 14ης Ιουνίου. Μετά την αναχωρησίν του, η Πύλη εξώρισε τον Μητροπολίτην και προέβη εις παντοειδείς καταπιέσεις εις βάρος τού ελληνικού στοιχείου.
1894.—Διοργανώνονται στον Πειραιά, στο λιμάνι της Ζέας, ημέρα Κυριακή, διεθνείς λεμβοδρομίες υπέρ τού Γηροκομείου, με πρόεδρο της ελλανοδίκου επιτροπής τον πρίγκιπα Γεώργιο και με τιμή “δι έκαστον κάθισμα επί τής πλακοστρώτου παραλίας δραχμές 2″.
1896.—Ο Μακεδόνας οπλαρχηγός Αθανάσιος Μπρούφας αποβιβάζεται με 86 άνδρες στην Σκάλα Ελευθεροχωρίου. Το σώμα αυτό ήταν το κυριώτερο από όσα στάλθηκαν από την Εθνική Εταιρεία και διατήρησε για καιρό την Επανάσταση στην Μακεδονία εναντίον τών τούρκων.
Καλούνταν τα επαναστατικά κομιτάτα να αφυπνίσουν την βουλγαρική συνείδηση του πληθυσμού, να διαδώσουν τις επαναστατικές ιδέες και να προετοιμάσουν την επανάσταση, η οποία όμως αντιμετωπίζονταν ως μία μακρινή προοπτική. Θα χρειαζόταν η κατάλληλη ευκαιρία. Μακρινή ήταν ακόμη και η οριστική διευκρίνηση της θέσεως των Σλαβομακεδόνων έναντι της βουλγαρικής ιδεολογίας.
Ανάλογες με τις βουλγαρικές ήταν και οι ελληνικές εθνεγερτικές και επαναστατικές επιλογές. Στην Αθήνα, την άνοιξη του 1894 συστήθηκε από χαμηλοβάθμους αξιωματικούς η «Εθνική Εταιρεία». Ανάμεσά τους συγκαταλέγονταν αρκετοί μελλοντικοί Μακεδονομάχοι, όπως ο Παύλος Μελάς αλλά και ο νεαρός Ιωάννης Μεταξάς.
Σκοπός της εταιρείας, που μέσα σε δύο χρόνια αναπτύχθηκε εντυπωσιακά, ήταν η «αναζωπύρωσις του εθνικού φρονήματος».
Στις τάξεις της περιελάμβανε πλέον, με την εξαίρεση των πολιτικών, διακεκριμένους πολίτες, πολλοί από τους οποίους ξεχώριζαν για τις μακεδονικές τους ευαισθησίες.
Το καλοκαίρι του 1896, η «Εταιρεία» ήταν σε θέση να οργανώσει στη Θεσσαλία έξι ένοπλα σώματα, τα οποία θα ξεκινούσαν κίνημα όχι επαναστατικό κατά των Τούρκων αλλά «διαμαρτυρήσεως κατά των βουλγαρικών αξιώσεων».
Κυριότερος από τους Μακεδόνες και άλλους οπλαρχηγούς που επιστρατεύθηκαν για την περίσταση και από τα πρώτα θύματα του Αγώνα των Ελλήνων για την Απελευθέρωση της Μακεδονίας και της Ένωσής της με την Ελλάδα είναι ο Μακεδονομάχος Αθανάσιος Μπρούφας από το Παλιοκρίμνι (κοντά στο Πολυκάστανο Κοζάνης) στην επαρχία Βοΐου.
Σε αντίθεση με τα άλλα πέντε σώματα, που δεν ξεπέρασαν την παραλία της Πιερίας, το σώμα του Μπρούφα κατάφερε να διεισδύσει στη Μακεδονία και να φθάσει στο οροπέδιο του Μοριχόβου, έξω από το Μοναστήρι.
Εκεί, μετά από σειρά συμπλοκών, ο Μπρούφας σκοτώθηκε και αρκετοί άνδρες του κατέληξαν στις τουρκικές φυλακές.
[Ο Μακεδονικός Αγώνας άρχισε θεωρητικά το 1904, όταν έρχονται στη Μακεδονία για να μελετήσουν την κατάσταση και να υποδείξουν πρακτικά μέτρα οι Έλληνες αξιωματικοί, λοχαγοί Αναστάσιος Παπούλας και Αλέξανδρος Κοντούλης και οι ανθυπολοχαγοί Γεώργιος Κολοκοτρώνης και Παύλος Μελάς, και τερματίστηκε το 1908, όταν θεσπίστηκε το Τουρκικό Σύνταγμα με το Κίνημα των Νεότουρκων. Πραγματικά, όμως, άρχισε το 1870, με το Σχίσμα της Βουλγαρικής Εκκλησίας και την Ανακήρυξη της Βουλγαρικής Εξαρχίας.
Σ' αυτό το χρονικό διάστημα οι Βούλγαροι Κομιτατζήδες και οι Τούρκοι Σωβινιστές, αποτελούν τους δύο κυριότερους εχθρούς των Μακεδόνων.]
.
1900.—Ο εξωμότης αρχιμανδρίτης και ανηψιός του Δυρραχίου Γρηγόριος, ασπάζεται τον καθολικισμό και συμπαρασύρει μαζί του 20 οικογένειες.
1901.—Δημιουργείται ‘’Γεωργική Τράπεζα’’ στη Θεσσαλία.
1904.—Τραγωδία στα ανοικτά της Τύνιδος. Το εμπορικό ατμόπλοιο «Κορινθία» με φορτίο σίτου και ξυλείας βυθίζεται. Αγνοούνται οι 8 από τους 16 άνδρες τού πληρώματος.
1907.—Αιχμαλωτίζεται κατόπιν εξαπατήσεως και πεθαίνει ηρωικά στις 5 ἤ 7 Ιουνίου, ο Μεσσήνιος μακεδονομάχος Καπετάν Άγρας, κατά κόσμον, Σαράντος Ανδρέου Αγαπηνός.
 |
Ο Τέλλος Άγρας (1880 – 1907)
Ήταν ένας νεαρός, μορφωμένος και πραγματικά γενναίος αξιωματικός.
Αν είχε ζήσει στους πολέμους του 1912 και αργότερα, θα είχε σίγουρα διακριθή.
Είχε κατακτήσει την αγάπη όλων με την αγνότητα των αισθημάτων, τον ενθουσιασμό και τον ζήλο του, γράφει ο Αλεξ. Μαζαράκης, που υπηρετούσε στο προξενείο Θεσσαλονίκης με το ψευδώνυμον Ιωαννίδης, στον Κων. Μαζαράκη, αδελφόν του.
Αποτελούσε αναμφισβήτητα τον ιδανικό αγωνιστή. Ο Παπατζανετέας, που επικρίνει δριμύτατα πολλούς άλλους ανώτερους αξιωματικούς του Βάλτου, εκθειάζει τον Άγρα.Αν είχε ζήσει στους πολέμους του 1912 και αργότερα, θα είχε σίγουρα διακριθή.
Είχε κατακτήσει την αγάπη όλων με την αγνότητα των αισθημάτων, τον ενθουσιασμό και τον ζήλο του, γράφει ο Αλεξ. Μαζαράκης, που υπηρετούσε στο προξενείο Θεσσαλονίκης με το ψευδώνυμον Ιωαννίδης, στον Κων. Μαζαράκη, αδελφόν του.
Με πυρετό σαράντα βαθμών κάθε δεύτερη μέρα και μ’ όλα τα επακόλουθα, σκελετωμένος και εξαντλημένος, δεν έπαψε να εργάζεται, να παλεύη και ν’ αγωνίζεται. Τραυματίστηκε και πήγε στη Θεσσαλονίκη για θεραπεία, μονάχα όταν πήρε επιτακτική διαταγή του Κέντρου Θεσσαλονίκης. Είχε πάρει την καλύβα Κούγκα, θα κυρίευε κι’ εκείνη του Ζερβοχωρίου, αν έσκαναν και δεν απεργούσαν οι δυό βόμβες του. Εξόρμησε με τους λίγους δικούς του χωρίς να ζητήση και να περιμένη ενίσχυση απ’ τις άλλες καλύβες, τις ανατολικές, που είχαν μεγάλη δύναμη αλλά και μεγάλην αδράνεια.
Μας έβλαψε βέβαια η αφέλειά του να πάη να πέση στα χέρια των κομιτατζήδων σαν πρόβατο. Πήραν θάρρος οι Βούλγαροι. Δεν έλεγαν οι κομιτατζήδες στους χωρικούς ότι τον παγίδεψαν με τον ατιμότερο τρόπο, μα ότι τον αιχμαλώτισαν στη μάχη.
Μαρτύρησε κυριολεκτικά. Τον γύρισαν οι κομιτατζήδες ξυπόλυτο στα χωριά. Τον έφτυναν και τον χτυπούσαν. Τα πέλματά του είχαν μαυρίσει. Και τον κρέμασαν μαζί με τον Ναουσαῒο Μίγκα σε μιά καρυδιά κοντά στον σιδηροδρομικό σταθμό του Βλαντόβου που φέρνει σήμερα το όνομά του. Είχε όμως ανωτερότητα και μεγαλείο ψυχής.
Πολλοί χωρικοί πού μεσολάβησαν, τον παρακαλούσαν να δεχτή τη συνεννόηση με τούς κομιτατζήδες για να σταματήση ο αλληλοσπαραγμός των υποδούλων χριστιανών, κάτω από τα μειδιάματα και τα γέλια των τυράννων Τούρκων. Και πίστεψε. Η ιδέα τον σαγήνευε. Θα γινόταν ο ειρηνευτής, ο απόστολος τής συνεργασίας των Βαλκανικών λαών, ο νέας Ρήγας Φεραίος. «Θα έθετε τέρμα εις τας διαπραττομένας ωμότητας», όπως γράφει ο Αλεξ. Μαζαράκης. Παρόμοιες προτάσεις είχε διαβιβάσει στον αρχηγό Ρόκα της Νάουσας τον Οκτώβριο του 1906 άλλος βοεβόδας, ο Τζανέτωφ.
Συμφιλιωτικός αέρας γενικά φυσούσε από τη βουλγαρική πλευρά. Ο πρεσβευτής της Βουλγαρίας Τόσεφ, που πέρασε τότε απ’ τις Σέρρες, είπε πολλά στον πρόξενο Σαχτούρη για την ανάγκη της έλληνο-βουλγαρικής συνεργασίας που την παραδέχτηκαν και οι κυβερνητικοί κύκλοι της Σόφιας. Επίσης «έγκριτοι» Βούλγαροι φυλακισμένοι στο Επταπύργιο Θεσσαλονίκης, μιλούσαν στους δικούς μας με το ίδιο πνεύμα. Κατάλαβαν κάπως αργά οι Βούλγαροι ότι δεν θα άρπαζαν την Μακεδονία με την εξόντωση του ελληνισμού της.
Ήξερεν εξ άλλου ότι πολλοί οπλαρχηγοί μας είχαν αρχίσει τη σταδιοδρομία τους στις τάξεις του Κομιτάτου. Πριν κάμποσες βδομάδες στο Μορίχοβο είχαν προσχωρήσει σε μας οι Μπραγιάννης και Τσίτσος με ολάκερη συμμορία από είκοσι πέντε άντρες. Γιατί δεν μπορούσε να κάμη το ίδιο και ο Ζλατάν, που ζητούσε επίμονα με πολλούς απεσταλμένους χωρικούς τη συνεννόηση; Ήταν από κάποιο γειτονικό στη Νάουσα χωριό (Γκολεσάνη) και είχε δουλέψει στα ελληνικά εργοστάσια της Νάουσας, όπου είχε και πολλές γνωριμίες. Η αλληλοσφαγή των αρχικομιτατζήδων ήταν αρκετή για να απογοητεύση και να σπρώξη σ’ εμάς πολλούς οπαδούς τους.
Το Σαββατόβραδο της 5ης Ιουνίου του 1907 που ξεκίνησε για τον Γολγοθά του, είχε μόνο τρεις χωρικούς και δυό Ναουσαίους, όλους ειρηνικούς ιδιώτες. Είχε υποταχτή στη σύσταση του μεσολαβητή να πάη στη συνάντηση μόνος, άοπλος και χωρίς ενόπλους άντρες. Ένα μικρό περίστροφο μονάχα είχε πάνω του. Δεν συμβουλεύτηκε ούτε το Κέντρο Θεσσαλονίκης ούτε εκείνο της Νάουσας. Προς το πρώτο αφελέστατα έγραφε κοντά σ’ άλλα: «Την νύκτα θα εξέλθω προς συνάντησιν βουλγαρικής συμμορίας. Ελπίζω κάτι να γίνη». Σα να πήγαινε να συναντήση έναν ιεραπόστολο ή μιά γυναίκα. Ούτε σκιά υποψίας πέρασε από το μυαλό του. Τον είχε μεθύσει η μεγάλη ιδέα; Ήθελε να δείξη στους κομιτατζήδες την εμπιστοσύνη και προθυμία του; Πάντως έδειξε αποφασιστικότητα και αυταπάρνηση μοναδική.
Περπάτησαν τη νύχτα τρεις ώρες. Σ’ όλο αυτό το διάστημα ούτε μιά στιγμή δεν πέρασε άπ’ το μυαλό του, με τη δροσιά της νύχτας, άλλη σκέψη σοφώτερη, κάποιος δισταγμός. Βάδιζε ακλόνητος ίσια στο στόμα ή, ακριβέστερα, στα στόματα των λύκων. Συνάντησε έπειτα το πρώτο τμήμα μιας συμμορίας από δεκαπέντε κομιτατζήδες, όλους σχεδόν Ρουμανόβλαχους. Τους υποδέχτηκαν φιλικά, διαδήλωσαν τη χαρά τους για τη συνεννόηση που θα σταματούσε τον «αδελφικό» αλληλοσφαγμό, και προχώρησαν μαζί άλλες δυό ώρες για να ανταμώσουν τον ίδιο τον Ζλατάν, που είχε άλλους δεκαπέντε. Τους υποδέχτηκε κι’ αυτός καλά. Η συνομιλία στην αρχή ήταν φιλική. Δεν μας πληροφόρησαν μονάχα σε ποια γλώσσα γινόταν. Ο Ζλατάν που είχε δουλέψει στη Νάουσα και οι Βλάχοι θα ήξεραν ελληνικά. Οι άλλοι όμως πού δεν τα ήξεραν;
Το πιθανότερο είναι ότι θα έκαμε τον διερμηνέα του Άγρα στα βουλγαρικά κάποιος άπ’ τη συνοδεία του. Ο Ζλατάν τους φίλεψε φαγί. Δείπνησαν όλοι μαζί. Του πήραν όμως το περίστροφο. Φοβήθηκαν τριάντα πάνοπλοι, ένα μικρό πιστόλι!.. Εμφανίστηκε τότε ο άγνωστος ως εκείνη τη στιγμή αρχηγός «Γεώργιος απ’ το Κρούσοβο», όπως τον έλεγαν, και ήταν πιθανότατα Βούλγαρος αξιωματικός, όπως γράφει ο Αλεξ. Μαζαράκης, που άρχισε ξαφνικά τις βρυσιές. Και βρέθηκαν ύστερα από κάμποσες μέρες ο Άγρας με τον Ναουσαῒο Μίγκα, στην καρυδιά του Βλάδοβου κρεμασμένοι.
Ήταν «αθώος του αίματος τούτου ο Ζλατάν»; Και ο Τζανέτωφ είχε ζητήσει απ’ τον Ρόκα να στείλη την απάντηση ίσια σ’ αυτόν χωρίς να πάρουν είδηση οι κομιτατζήδες. Μα πώς δεν πρόβαλε αντίδραση ή τουλάχιστον αντιρρήσεις για την κατάπτυστη ατιμία ούτε αυτός, ούτε οι Βλάχοι;
Δεν έχουμε βουλγαρικές πηγές. Η εποποιῒα του Ήλιντεν του Άγγελ Ντίνεφ δεν αναφέρει καθόλου την υπόθεση Άγρα. Ντρέπονται. Ένα είναι βέβαιο· ότι ό Άγρας ήταν ανώτερος άνθρωπος, λαμπρός χριστιανός και ηρωικός εθνομάρτυρας.
.
.
Με το βαθμό του υπολοχαγού μπήκε ως αντάρτης στο Βάλτο των Γιαννιτσών και πρωτοστάτησε στις συμπλοκές με τους κομιτατζήδες στο στρατηγικό αυτό σημείο, χωρίς να τον λυγίζουν οι τραυματισμοί και οι αρρώστειες του βάλτου. Στις 5 Ιουνίου 1907 ο βούλγαρος Βοεβόδας Ζλάταν, εκμεταλλεύτηκε το ήθος και την τιμιότητα του Άγρα και, αφού τον κάλεσε άοπλο να συμφιλιωθούνε, τον αιχμαλώτισε και τον κρέμασε κοντά στην Έδεσσα. Μαζί με τον Τέλλο Άγρα δολοφονήθηκε και ο Αντώνιος Μίγγας.
1912.—Οι Δωδεκανήσιοι που από τις 4 του μήνα οργάνωσαν συνέδριο στην Πάτμο, ανακήρυξαν τα Δωδεκάνησα Αυτόνομη Πολιτεία Αιγαίου για να προλειανθεί η οδός προς την Ενωση με την Ελλάδα. Η Ιταλία δεν αντέδρασε, αλλά άρχισε τις υπεκφυγές. Τα Δωδεκάνησα ελευθερώθηκαν με ιταλικά όπλα διακήρυσσαν. Ούτε η κυβέρνηση του Βενιζέλου έδειξε ενδιαφέρον. […]
1913.—Συνεχίζουν οι βίαιες διώξεις του Ελληνικού στοιχείου στα κατεχόμενα από τους βούργαρους Μακεδονικά εδάφη.
.—Συλλαλητήριο στην Κορυτσά μπροστά στα μέλη της Διεθνούς Επιτροπής, μετά την απόφαση της 17ης 5ου 1913, να συμπεριληφεί η Βόρεια Ήπειρος εντός των συνόρων της αλβανίας.
1917.—Τμήματα του Γαλλικού στρατού τών «συμμαχικών» δυνάμεων, καταλαμβάνουν τις σπουδαιότερες πόλεις τής Θεσσαλίας. Αν και σύμμαχοι, οι Γάλλοι συμπεριφέρονται σκαιά με τρόπο νικητή προς ηττημένο, θεωρώντας και αντιμετωπίζοντας τον ελληνικό στρατό σαν αιχμάλωτο.
.—Ο αεροπόρος μας Δημήτριος Αργυρόπουλος, επιβαίνοντας σε αεροπλάνο ως χειριστής με παρατηρητή τον Σημαιοφόρο Ψύχα Παντελή, κατά την εκτέλεση πολεμικής αποστολής στην περιοχή της Θάσου ενεπλάκη σε αερομαχία με γερμανικό καταδιωκτικό, με αποτέλεσμα να καταρριφθεί στη θάλασσα και να βρει ηρωικό θάνατο, ενώ ο παρατηρητής διασώθηκε μετά από δραματική πάλη με τα κύματα. Ο Σημαιοφόρος Δημήτριος Αργυρόπουλος είναι ο πρώτος Έλληνας αεροπόρος που έπεσε σε πολεμική αποστολή κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
1919.—Οι Ελληνικές δυνάμεις τής στρατιάς Μικράς Ασίας συνεχίζουν τις μάχες εναντίον των τούρκων στα υψώματα της Περγάμου και τους τρέπουν σε φυγή.
1920.—Ο Ελληνικός στρατός μάχεται με μάχες περιπόλων.
1921.—Κατόπιν διαταγής τού ελληνικού στρατηγείου η στρατιά στη Μ. Ασία είναι έτοιμη για νέες προελάσεις.
1922.—Η Ελληνική στρατιά στη Μ. Ασία δρα με περιπόλους και αποσπάσματα εναντίον τού εχθρού.
1923.—Πραγματοποιείται νέα συνάντηση τού Ελευθέριου Βενιζέλου
 |
Ὁ Ἐλ. Βενιζέλος καὶ ὁ Ἰσμέτ Ἰνονοῦ. Οἱ πρωταγωνιστὲς τοῦ Ἑλληνοτουρκικοῦ συμφώνου φιλίας……
με τον υπουργό Εξωτερικών της τουρκίας Ισμέτ Ινονού για τη διευθέτηση των διαφωνιών που είχαν προκύψει, κυρίως στο ζήτημα τής αμνηστίας.
Μὲ ἀφορμή τὴν θλιβερὴ ἐπέτειο τῆς 19ης/5ου , γιὰ τὴν Γενοκτονία τῶν Ἑλλήνων τοῦ Πόντου – ἡ ὁποῖα σημειωτέον ψηφίστηκε μὲ πάρα πολύ μεγάλη καθυστέρηση ἀπὸ τὸ Ἑλληνικὸ (;) κοινοβούλιο τὸ 1994.. – Χρέος τοῦ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ γιὰ τὰ ἐκατομμύρια τῶν γενοκτονηθέντων Ἑλλήνων εἶναι, νὰ ἐρευνήση μὲ ξεκάθαρη καὶ ἀμερόληπτη ματιὰ τὰ ἱστορικὰ στοιχεῖα ποὺ ἀναδεικνύουν τὴν εὐθύνη ποὺ φέρει ὁ Ἐλευθέριος Βενιζέλος στὸ τραγικὸ αὐτὸ γεγονός.
Ἐπιτρέψατέ μου μία μικρὴ παρένθεση σχετικῶς μὲ τὸν τρόπο «ἐορτασμοῦ» ἀπὸ τὸ ἑλληνικὸ Κράτος τῆς θλιβερῆς ἐπετείου.
Χαρακτηριστικὸ τοῦ «σεβασμοῦ» ποὺ ἔχει δείξει μέχρι τώρα τὸ ἑλληνικὸ…κράτος, εἶναι ὅτι,
α) ὁ τρόπος «ἐορτασμοῦ» τῆς ἐπετείου τῆς Γενοκτονίας , ( ὅπως αὐτὸς περιγράφεται στὸ Προεδρικὸ Διάταγμα ), εἶναι πιστὴ ἀντιγραφὴ τοῦ ἐορτασμοῦ τῆς 25ης Μαρτίου! καὶ περιλαμβάνει : Γενικὸ Σημαιοστολισμὸ, φωταγώγηση, δοξολογίες, πανηγυρικὸ, ( ὅλα αὐτὰ γιὰ νὰ τιμηθῆ ἡ Γενοκτονία ) καὶ
β) οἱ ἐκπρόσωποι τοῦ ἑλληνικοῦ Κράτους, κατὰ τὴν διάρκεια ἐπισκέψεών τους στὴν τουρκία, καταθέτουν στεφάνια στὸν σφαγὲα κεμὰλ, ἐνῶ θὰ μποροῦσε τὸ Διπλωματικὸ Γραφεῖο γιὰ λόγους ἐσωτερικοῦ Ἐθνικοῦ καὶ πρωτίστως ΗΘΙΚΟΥ δικαίου νὰ ἀρνηθῆ.
.
Στὸ θέμα μας ὅμως..
.
Ο ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΤΗΣ ΗΤΤΑΣ
Ὁ Βενιζέλος… ἔχει στοιχεῖα στὴν πολιτικὴ του ἱστορία, τὰ ὁποῖα θὰ ἔπρεπε νὰ κάνουν περισσότερο σκεπτικὸ τὸν Ἕλληνα πολίτη. Ἡ εἰκόνα ποὺ καλλιεργεῖται γι’αὐτόν τὰ τελευταῖα χρόνια ἔχει περισσότερο τὰ στοιχεῖα τῆς ἀγιογράφησης ἑνός ἡγέτη, παρὰ τῆς ἀντικειμενικῆς παρουσίασης ὅλων τῶν πλευρῶν τῆς πολιτικῆς ποὺ ἀκολούθησε.Ὁ Βενιζέλος τῆς ἦττας ἀποτελεῖται ἀπὸ ἕνα σύνολο ἀποφάσεων καὶ πράξεων, ποὺ αὔξησαν τὶς προϋποθέσεις τῆς μικρασιατικῆς καταστροφῆς καὶ ὁδήγησαν στὴν περιθωριοποίηση τῶν Ἑλληνικῶν προσφυγικῶν πληθυσμῶν.
Ξεκινώντας τὸ μικρασιατικὸ ἐγχείρημα, ὁ Βενιζέλος ἔκανε δύο βασικά λάθη: τοποθέτησε κατ΄ἀρχὰς ὡς ἀρμοστὴ στὴ Σμύρνη τὸν Στεργιάδη….. καὶ τὸ δεύτερο βασικὸ λάθος του ὑπῆρξε ἡ ὑποτίμηση τοῦ ποντιακοῦ κινήματος, ἑνὸς δυναμικότατου Ἑλληνικοῦ ἐνόπλου καὶ πολιτικοῦ κινήματος ποὺ δροῦσε στὴ βόρεια Μικρὰ Ἀσία καὶ ἀπειλοῦσε ἄμεσα τὶς γραμμὲς ἐφοδιασμοῦ τῶν Κεμαλικῶν.
Ἕνα ἀπὸ τὰ τραγικὰ λάθη τοῦ Βενιζέλου ἦταν ἡ προκήρυξη ἐκλογῶν ἐν μέσω πολέμου.
Ὅπως γράφει ὁ Γ. Βεντήρης: “Διότι ἡ πλειοψηφία τοῦ λαοῦ τῆς Παλαιᾶς Ἑλλάδας, συστηματικῶς ἐξαπατηθεῖσα, παραγνώριζε κατὰ βάση τὴν πραγματικότητα… Δύο τὸ πολὺ ἐκατομμύρια προσώπων τοῦ παλαιοῦ κράτους ἔκριναν τὴν τύχη ἔξη ἐκατομμυρίων Ἑλλήνων τῶν Νέων Χωρῶν καὶ τοῦ ἀλύτρωτου Γένους.”
Πάντως ὁ Νίκος Καζαντζάκης, συνεργάτης τοῦ Βενιζέλου, σὲ ἐπιστολὴ του τὸ Δεκέμβριο τοῦ 1921, ὑποστηρίζει εὐθέως ὅτι ἔκανε τὶς ἐκλογές γνωρίζοντας ὅτι θὰ τὶς χάσει. Γράφει: «ʼἈνθρωπος ποὺ μ’ ἐπανάσταση κατάλαβε τὴν ἀρχὴ καὶ δικτατορικῶς ἐκυβέρνησε τόσα χρόνια, Πῶς; καὶ Γιατὶ; θυμήθηκε τὸ σύνταγμα καὶ ἐνήργησε ἐκλογὲς ἀφοῦ τὸ’ξερε πὼς θὰ χάσει.» (Ἀρχεῖο Κῶστα Τριαρίδη).
.
.
1924.—Σε 120.000 υπολογίζονται οι Έλληνες και οι οθωμανοί που θα ανταλλαγούν στα πλαίσια της κοινής συμφωνίας. Στην συμφωνία δεν συμπεριλαμβάνονται οι Έλληνες της Κωνσταντινουπόλεως.
1925.—Ψηφίζεται στην Βουλή των Ελλήνων ο ιδρυτικός νόμος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
1927.—Κομμουνιστές βουλευτές της Θεσσαλονίκης, υποκινούν τον λαό σε στάση. Ευτυχώς ο κίνδυνος αποσοβήθηκε με την σύλληψή τους.
1929.—Σε κοινή συνεδρίαση της Βουλής και της Γερουσίας, προσωρινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας γίνεται ο ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης. Θα παραμείνει έως τον Δεκέμβριο του ιδίου χρόνου, οπότε παραιτήθηκε για λόγους υγείας, δείνοντας μάθημα ήθους, αξιοπρέπειας και εμπράκτου πατριωτισμού. «Παραιτήθηκα, γιατί αυτό επέβαλε το εθνικό συμφέρον. Τα χέρια μου άρχισαν να τρέμουν. Όταν θα ήρχοντο να με επισκέπτονται ξένοι πρέσβεις, θα το αντιλαμβάνοντο. Οι σκέψεις και οι κρίσεις τους θα ήσαν δυσμενείς διά την πατρίδα».
1932.—Παραιτείται η κυβέρνηση Παπαναστασίου και σχηματίζεται πάλι Κυβέρνηση Βενιζέλου με νέους υπουργούς. [5/6/-4/11/1932]
1941.—Οι γερμανοί φονεύουν τον αρχιμανδρίτη Φώτιο Θεοδοσάκη και δύο άλλους Κρήτες στο Σκαλάνι μπροστά στους κατοίκους τού χωριού.
1942.—Ο «Τρίτων», το υποβρύχιο του ελληνικού Ναυτικού με κυβερνήτη τον Κοντογιάννη, παρέλαβε από την Αλεξάνδρεια πέντε κομάντος των SAS με το υλικό τους. Ο υπολοχαγός Κώστας Πετράκης από την Κρήτη θα ήταν ο οδηγός τους. Στόχος των SAS ήταν να ανατινάξουν τα γερμανικά αεροπλάνα στο αεροδρόμιο του Ηρακλείου για να περιορίσουν τις αεροπορικές επιθέσεις εναντίον των βρετανικών νηοπομπών από την Αλεξάνδρεια προς τη Μάλτα. Αρχηγός της ομάδος ήταν ο σερ Τζορτζ Τζέλικο, ο “βρετανός Αχιλλέας”.
.—Ο πρώτος τυφεκισμός στο σκοπευτήριο Καισαριανής από τους Γερμανούς. Εκτελούνται οι Υποπλοίαρχοι του Λ.Σ., Ηλίας Καζάκος και Γεώργιος Κωτούλας.
Ο Καζάκος έγραψε επιστολή η οποία απευθυνόταν προς τους Αξιωματικούς συναδέλφους του: “Εν όψει των ολίγων ωρών της υπολοίπου ζωής μου, απευθύνω τον ύστατον και θερμότατον χαιρετισμόν, ευχόμενος εις όλους μαζί και εις ένα έκαστον ευτυχίαν, ευδαιμονίαν και εκπλήρωσιν ονείρων και πόθων. Χειροπιαστά με τον συνάδελφον Κωτούλαν, χέρι με χέρι γράφομεν και ευχόμεθα υπερήφανοι και ψύχραιμοι εις όλα και δι όλα”.
1944.—Ελληνικός στολίσκος συμμετέχει στις αποβατικές επιχειρήσεις τών συμμάχων στην Νορμανδία. (Η ημέρα που έμεινε στην Ιστορία ως “D Day” .”Ημέρα με Η κεφαλαίο”).
.—Το Ολοκαύτωμα των Αγίων Αναργύρων Λακωνίας. Ανήμερα της εορτής του Αγίου Πνεύματος, τις προμεσημβρινές ώρες, Ναζιστικά στρατεύματα κατοχής, επιστρέφοντας από εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στον Πάρνωνα, πέρασαν μέσα από την Ζούπαινα και στην έξοδό τους, δέχθηκαν ένα πυροβολισμό εκ τού οποίου τραυματίσθηκε εις εκ των Ναζιστών. Η ύπουλη αυτή πράξη, τους προκάλεσε μανία εκδίκησης και μην βρίσκοντας άλλον πιο εύκολο τρόπο εκτόνωσης επέστρεψαν στο χωριό και ρίχτηκαν με «λύσσα» σε ένα όργιο εγκληματικών ενεργειών. Φωτιά και μαχαίρι χωρίς έλεος γέμισε το χωριό πτώματα και σκόρπισε την οδύνη, παντού όπου μαθεύτηκε. Ανεξακρίβωτος αριθμός θυμάτων, άλλοι λένε 24 άλλοι 27. Καταγραφή καμμία, ούτε καν ληξιαρχική, γιατί το αρχείο του χωριού κάηκε και αυτό τότε, και κανείς μετέπειτα δεν νοιάστηκε να συντάξει κάποιο έγγραφο που να το αναφέρει. Άλλους έκαψαν μέσα στα σπίτια, άλλους ξεκοίλιασαν, άλλους τουφέκισαν. Αυτή την στιγμή, και ύστερα από 57 χρόνια θα τολμήσω να αναφέρω τα 21 σίγουρα μαρτυρικά ονόματα σε έρευνα του ιδίου, (Δημ. Π. Κουτσοβίτη) όπως αναφέρονται στα αρχεία της Βουλής των Ελλήνων.
Αλεξανδρή Σοφία.
Βλάχου Παναγιώτα Λυμ.
Γεωργίτσος Κώστα Ν.
Γεωργίτσου Άwα Γε.
Γεωργίτσου Όλγα Δ.
Γεωργίτσου Αντωνία Δ.
Γεωργίτσου Σταμάτα Ν.
Γεωργίτσου Κατήγκω Ιω.
Γερασίμου Ματούλα Γ.
Γερασίμου Σοφία Γ.
Γερασίμου Σταμάτα Ιω.
Κωστιάνη Κασσιανή Αθαν.
Κωστιάνη Γιαwούλα Αθαν.
Κωστιάνη Kαwέλα Πετρ.
Κουτσοβίτη Διαμάντω Γε.
Κουμουτζή Αντωνία Δημ.
Λάσκαρη Αντωνία Ιω.
Πολίτη Μεταξία.
Πλαγάκη Σοφία.
Μπενέκος Ιωάwης Πάνος.
Μπενέκου Γαρουφαλιά Ιω.
Βλάχου Παναγιώτα Λυμ.
Γεωργίτσος Κώστα Ν.
Γεωργίτσου Άwα Γε.
Γεωργίτσου Όλγα Δ.
Γεωργίτσου Αντωνία Δ.
Γεωργίτσου Σταμάτα Ν.
Γεωργίτσου Κατήγκω Ιω.
Γερασίμου Ματούλα Γ.
Γερασίμου Σοφία Γ.
Γερασίμου Σταμάτα Ιω.
Κωστιάνη Κασσιανή Αθαν.
Κωστιάνη Γιαwούλα Αθαν.
Κωστιάνη Kαwέλα Πετρ.
Κουτσοβίτη Διαμάντω Γε.
Κουμουτζή Αντωνία Δημ.
Λάσκαρη Αντωνία Ιω.
Πολίτη Μεταξία.
Πλαγάκη Σοφία.
Μπενέκος Ιωάwης Πάνος.
Μπενέκου Γαρουφαλιά Ιω.
Διαδόθηκε στο χωριό τότε, χωρίς ποτέ να εξακριβωθεί, πως τον (αίτιο τού κακού) πυροβολισµό, έριξε η ανταρτική οµάδα τού Περπενίτη Αργύρη Γερότζου (Γούνη) που την προηγούµενη µέρα πέρασε από το χωριό. Η διάδοση περιλάµβανε και εκµυστήρευση του οµαδάρχη Γούνη προς την Γιαννούλα Αθ. Κωστιάνη: Λεγόταν πως της είπε να φύγει από το χωριό γιατί τη επόµενη µέρα οι Γερµανοί θα το έκαιγαν. Αυτή δεν τον πίστεψε και παρέµεινε. Δεν έζησε όµως να το επιβεβαιώσει γιατί σφαγιάστηκε και αυτή όπως η µικρή κορούλα της Κασσιανή από τους θηριώδεις Ναζιστές.
1947.—Ο στρατηγός Τζορτζ Μάρσαλ, υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης του προέδρου Χάρι Τρούμαν, αναγγέλλει στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ σχέδιο το οποίο ονομάσθηκε «Μάρσαλ», με σκοπό την ανοικοδόμηση της Γηραιάς Ηπείρου και παράλληλα την δημιουργία αναχώματος για τον κομμουνιστικό επεκτατισμό. Η λογική του σχεδίου ήταν απλή·η πενία θα οδηγούσε την Ευρώπη προς τα αριστερά, με τον τρόπο που είχε ωθήσει τη μεσοπολεμική Γερμανία στην αγκαλιά των ναζί. Ο στρατηγός Μάρσαλ στη δημόσια ομιλία του ήταν προσεκτικός ώστε να μη φανεί ότι το σχέδιο οικονομικής βοήθειας στρεφόταν εμμέσως εναντίον της Σοβιετικής Ενωσης. Αλλωστε η παροχή βοήθειας προσφέρθηκε επίσης στη Μόσχα και στα κράτη της Ανατολικής Ευρώπης.Φυσικά η[αναμενόμενη] απάντησή τους ήταν αρνητική. Μέρος αυτής της βοήθεια χορηγήθηκε και στην Ελλάδα μετά το τέλος του εμφυλίου.
1951.—Ο Μέγας Αυλάρχης Λεβίδης υποβάλλει στο βασιλιά την παραίτηση ολόκληρης τής αυλής. Οι παραιτήσεις δεν έγιναν δεκτές.
1956.—Ο βασιλεύς Παύλος μετά τής βασιλίσσης Φρειδερίκης φθάνουν εις Παρισίους εις επίσημον επίσκεψιν. Εις το παρατεθέν υπό τού Προέδρου τής Γαλλικής Δημοκρατίας γεύμα, ό βασιλεύς Παύλος ωμίλησε διά την ελληνικότητα τής Κύπρου καί τα απαράγραπτα δίκαια τού ελληνικού πληθυσμού τής νήσου.
1959.—Νέοι ακαδημαϊκοί εκλέγονται οι Κανελλόπουλος και Αργυρός.
1960.—Μεταφέρονται στην γεννέτηρά του, τα οστά του μεγάλου ποιητή Ανδρέα Κάλβου με το πολεμικό Χατζηκωνσταντής . Οι έρευνες για την ανεύρεσι του τάφου του και την μεταφορά των οστών του οφείλονται σε ιδιωτικές προσπάθειες. Ο Κύπριος Αντώνης Ιντιάνος άρχισε τις έρευνες το 1924 και ανεκάλυψε τον τάφο το 1937 με την βοήθεια του ιερέως της Ελληνικής εκκλησίας του Λονδίνου. Εν τω μεταξύ εκηρύχθη ο πόλεμος και μόλις το 1960 επετεύχθη η μετακομιδή των οστών του, με πρωτοβουλία των Μυριβήλη, Βενέζη, Πέτρου, Χάρη και Γεωργίου Ζώρα. Τα οστά του Κάλβου έφθασαν στην Ελλάδα στις 19 Μαρτίου 1960. Στο αεροδρόμιο του Ελληνικού, αγήματα Στρατού απέδωσαν τιμές. Μετεφέρθησαν με επιβλητική πομπή στον Ναό του Αγίου Ελευθερίου Μητροπόλεως, όπου επί τρεις ημέρες σπουδασταί, μαθηταί, πλήθος απλών ανθρώπων, περνούσαν για προσκήνημα.
1972.—Αρχίζει στη Στοκχόλμη η 1η Παγκόσμια Σύνοδος για το Ανθρώπινο Περιβάλλον. Την ίδια μέρα, Ελλάδα και Κίνα συνάπτουν διπλωματικές σχέσεις.
1975.—Η Ελλάδα υπέβαλε αίτηση προσχώρησης στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες (την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα [ΕΟΚ], την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα [ΕΚΑΧ] και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας [ΕΚΑΕ]).
1985.—Ο Ανδρέας Παπανδρέου σχηματίζει νέα κυβέρνηση, μετά τις εκλογές τής 2ας Ιουνίου 1985. [Από 5/6/1985 έως 2/7/1989]
1994.—Ο κατοχικός ηγέτης Ραούφ Ντενκτάς προτείνει συνθήκη μη επίθεσης μεταξύ των δύο κοινοτήτων και αφοπλισμό της Κύπρου, καθώς επίσης διάλογο για την αλλαγή των όρων της Συνθήκης Εγγύησης τού1960. Απειλεί με αντίμετρα εάν προχωρήσει η εφαρμογή τού ενιαίου αμυντικού δόγματος Ελλάδος-Κύπρου.
,
,
Βασική πηγή: www.e-istoria.com
Μ.ΜΑΝΕΤΑ
(marilena.mane@gmail.com)
,
,
