Λέγοντας ντοπιολαλιά εννοούμε διάλεκτο που χρησιμοποιείται σε διάφορες περιοχές της χώρας μας με λέξεις ή ονομασίες που στο λεξιλόγιό μας δεν υπάρχουν αλλά οι ντόπιοι χρησιμοποιούν συχνά χωρίς αυτό να τους παραξενεύει.
Το συναντάμε συχνά στις μικρές κοινωνίες που μάλιστα διακρίνεις μια ζεστασιά στην επικοινωνία τους.
Εδώ το λεξικό κ το συντακτικό κάπου σιωπούν κ δε μπορούν εκφράσεις των αιώνων, που χαρακτήριζαν τοπικές κοινωνίες, να τις χαρακτηρίσεις λάθος.
Αυτό το πάντρεμα ή το κόψιμο των λέξεων δε στάθηκε ποτέ εμπόδιο στην καθημερινότητά των ανθρώπων.
Κακώς θεωρούνται από κάποιους αμόρφωτοι όσοι τη χρησιμοποιούν. Εξάλλου πολλοί συγγραφείς κ ποιητές τη χρησιμοποιούν εξηγώντας μάλιστα ότι "γοητεύει" πολύ.
Στην Κρήτη, Ήπειρο, Θράκη, μικρά Αιγαιοπελαίίτικα κ Ιόνια νησιά τη συναντάς πολύ πολύ συχνά στην καθημερινότητα.
Υπάρχουν εκτός τις λέξεις κ προτάσεις που εκεί ίσως δεν βγάλεις νόημα αλλά το κόλπο σ αυτό είναι να καταγράφεις την έκφραση κ την κίνηση γιατί η τοπική διάλεκτος συνοδεύεται με κίνηση χεριών αλλά κ απ το νόημα με το κεφάλι.
Θυμάμαι τον παππού μου που μου λεγε : «- πάρι τα λεφτά παν απ του τραπέζ κ τράβα στου πιθίπτιρου κ πάριμ ηφιμεριδα».
Παρακάλια έκανα μην μας ακούσουν οι γείτονες απ την Αθήνα κ γελάσουν μαζί μας, ότι είμαστε αμόρφωτοι.
Τώρα φυσικά όσο το σκέφτομαι αναρωτιέμαι τι το πιο κατανοητό, ζεστό από την ελεύθερη έκφραση κ ζεστή επικοινωνία από μας.
Χρησιμοποιούμε λέξεις στο 99,9% ελληνικές με διάφορες παραλλαγές κ όχι τη νέα τάξη των πραγμάτων με προτάσεις ελληνικές κ μέσα λεξιλόγιο άλλης γλωσσας.
Όσες περιοχές χρησιμοποιούν στην επικοινωνία τους ντοπιολαλιά αν προσέξεις κάνουν κ χρήση καθαρεύουσας.
«έγραφα στο τετράδιο την πρόταση : τον καιρό εκεινο κ έλεγε ο αγράμματος πατέρας μου : κοίτα πως το γράφει Σοφία κ αυτός το έγραφε έτσι : τω καιρώ εκεινω κ εγώ γελούσα γιατί μπορεί να πήγε ως την τρίτη δημοτικού αλλά εγώ στην έκτη μάθαινα αυτά που έκαναν αυτοί κ τη δοτική την έμαθα στο λύκειο κ μετέπειτα στη Γ δέσμη.
Έτσι καλό θα ήταν η ντοπιολαλιά, η έκφρασή μας να μη χαθούν απ τη ζωή μας. Ειναι κ αυτά σαν όλες τις αλλαγές που υπέστη η γλώσσα μας ως προς την αποποίησή της κ ο νους πλέον δεν καλλιεργεί.
"Αν δε θες να ρθσ' κατσ' απάν' ημείς θα πάμι πάντους στα βνα...... "
και ζούμε μια χαρά κ δεν αλλάζουμε γιατί μας αρέσει η τοπική μας διάλεκτος την νιώθουμε πιο ζεστή γιατί εδώ κ αιώνες είναι δική μας.
Ηλίας Λουκάς
katochinews@gmail.com
iliasaiolos@gmail.com
