Από το βιβλίο: Οινιάδες - Κατοχή , 1986, (Διονύσης Μιτάκης)
3. Κυνία , Μελίτη , Ουρία.
Όπως θα δούμε στο αμέσως επόμενο κεφάλαιο, οι Οινιάδες περιβάλονταν στην αρχαιότητα από τρείς λίμνες, την Κυνία, τη Μελίτη και την Ουρία.
Η βορινή τους Κ υ ν ί α πήρε το όνομα της από το κυνόμορφο ακρωτήρι
<< Κ υ ν ί α ς >>, που αποτελούσε βορειοδυτική προεξοχή της ψηλής Παναγιάς και εισχωρούσε στα υδάτινα σπλάχνα της λίμνης.
Την ονομασία της αυτής λίμνης έφερνε και στη Βυζαντική εποχή μέχρι Φραγκική κατοχή, οπότε επικράτησε από ξενική επίδραση δυτικόγλωσση προφορά της: Η Κ υ ν ί α = L e C y n i a =
Λ ε σ ι ν ί, Λ ε σ ί ν η. Ή: L o C y n i a = Λ ο σ ί ν ι α , Λ ε σ ί ν ι . βλ.αναλυτικά πιο κάτω, β΄ 2.
Η νοτιανατολικά του Λόφου << Μ ε λ ί τ η >>, ακόμα κι αν φανταστούμε με μυθική την προέλευσή της ως λιμναία νύμφη Μελίτη, παράγεται προφανώς απο το << μέλι >>, γιατί κατά κάποιο τρόπο θα συνιστούσε μελιτοφόρα περιοχή. Πιθανώς στις βορειοδυτικές ακτές της, ή αλλιώς στα νοτιανατολικά προσήλια του τότε λιμνονησίου, θα υπήρχαν περισσοί μελισσώνες. Άλλωστε το όνομα Μελίτη το έφερναν τ' αρχαία χρόνια πολλά άλλα μέρη, όπως παραδειγματικά η Μάλτα και η Σαμοθράκη.
Για την νοτιανατολική όμως μικρολίμνη << Ο υ ρ ί α >>, χωρούν περισσότερες από μια ερμηνείες. Μια, μη τυχόν είχε σχήμα ουράς, άλλη, ανίσως σύχναζε σ' αυτή ιδιαίτερα το νηκτικό πουλί << ουρία >>, τρίτη, αν έφερνε ούριο άνεμο,
<< ουρία πνοή, λίμνη >>, τέταρτη γιατί ίσως αποτελούσε οριακό μέρος, << ορία ζώνη, γή >>, και πέμπτη, αν άγγιζε την λογιζόμενη ίσως καταχρηστικά ως όρος Χουνοβίνα, << ορία λίμνη >>. Σχετικά με τις δύο τελευταίες εκδοχές, εξηγούμε ότι το αρχικό <<ο >> στη δωρική διάλεκτο τρεπόταν σε << ου >>, όπως άλλωστε παρατηρείται και στο τωρινό ρουμελιώτικο ιδίωμα, π.χ. το κλωνάρι
( τού κλουνάρ), το δέντρο ( του δέντρου ). Πρβλ. και την Ιταλική πόλη που αναφέρει ο Μελέτιος ( Γεωργ. Β΄214 ): << Ουρία, κοινώς Ορία >>. Σημειωτέος τέλος και ο δυτικά της Χουνοβίνας όρμος << Ομβρία >> ή << Οβρία >> ή
<< Οβριά >>, αν και η Ουρία εκτεινόταν πιθανότατα δυτικά του Τρίκαρδου και ανατολικά της Χουνοβίνας, όπου η Φουρλάντα. Βλ. και τοπων. <<Οβριά >>.
3. Κυνία , Μελίτη , Ουρία.
Όπως θα δούμε στο αμέσως επόμενο κεφάλαιο, οι Οινιάδες περιβάλονταν στην αρχαιότητα από τρείς λίμνες, την Κυνία, τη Μελίτη και την Ουρία.
Η βορινή τους Κ υ ν ί α πήρε το όνομα της από το κυνόμορφο ακρωτήρι
<< Κ υ ν ί α ς >>, που αποτελούσε βορειοδυτική προεξοχή της ψηλής Παναγιάς και εισχωρούσε στα υδάτινα σπλάχνα της λίμνης.
Την ονομασία της αυτής λίμνης έφερνε και στη Βυζαντική εποχή μέχρι Φραγκική κατοχή, οπότε επικράτησε από ξενική επίδραση δυτικόγλωσση προφορά της: Η Κ υ ν ί α = L e C y n i a =
Λ ε σ ι ν ί, Λ ε σ ί ν η. Ή: L o C y n i a = Λ ο σ ί ν ι α , Λ ε σ ί ν ι . βλ.αναλυτικά πιο κάτω, β΄ 2.
Η νοτιανατολικά του Λόφου << Μ ε λ ί τ η >>, ακόμα κι αν φανταστούμε με μυθική την προέλευσή της ως λιμναία νύμφη Μελίτη, παράγεται προφανώς απο το << μέλι >>, γιατί κατά κάποιο τρόπο θα συνιστούσε μελιτοφόρα περιοχή. Πιθανώς στις βορειοδυτικές ακτές της, ή αλλιώς στα νοτιανατολικά προσήλια του τότε λιμνονησίου, θα υπήρχαν περισσοί μελισσώνες. Άλλωστε το όνομα Μελίτη το έφερναν τ' αρχαία χρόνια πολλά άλλα μέρη, όπως παραδειγματικά η Μάλτα και η Σαμοθράκη.
Για την νοτιανατολική όμως μικρολίμνη << Ο υ ρ ί α >>, χωρούν περισσότερες από μια ερμηνείες. Μια, μη τυχόν είχε σχήμα ουράς, άλλη, ανίσως σύχναζε σ' αυτή ιδιαίτερα το νηκτικό πουλί << ουρία >>, τρίτη, αν έφερνε ούριο άνεμο,
<< ουρία πνοή, λίμνη >>, τέταρτη γιατί ίσως αποτελούσε οριακό μέρος, << ορία ζώνη, γή >>, και πέμπτη, αν άγγιζε την λογιζόμενη ίσως καταχρηστικά ως όρος Χουνοβίνα, << ορία λίμνη >>. Σχετικά με τις δύο τελευταίες εκδοχές, εξηγούμε ότι το αρχικό <<ο >> στη δωρική διάλεκτο τρεπόταν σε << ου >>, όπως άλλωστε παρατηρείται και στο τωρινό ρουμελιώτικο ιδίωμα, π.χ. το κλωνάρι
( τού κλουνάρ), το δέντρο ( του δέντρου ). Πρβλ. και την Ιταλική πόλη που αναφέρει ο Μελέτιος ( Γεωργ. Β΄214 ): << Ουρία, κοινώς Ορία >>. Σημειωτέος τέλος και ο δυτικά της Χουνοβίνας όρμος << Ομβρία >> ή << Οβρία >> ή
<< Οβριά >>, αν και η Ουρία εκτεινόταν πιθανότατα δυτικά του Τρίκαρδου και ανατολικά της Χουνοβίνας, όπου η Φουρλάντα. Βλ. και τοπων. <<Οβριά >>.
Μ.ΜΑΝΕΤΑ
(marilena.mane@gmail.com)
