ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ & ΠΑΙΔΙ [ του Π. Γαρμπή - μέρος 1]

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ & ΠΑΙΔΙ
- Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ   ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΕΦΗΒΩΝ
ΜΕΡΟΣ 1ο

1.EIΣΑΓΩΓΗ

Με τον όρο αθλητισμό εννοούμε το σύνολο των αγωνισμάτων και των αθλητικών παιχνιδιών.

Τη γύμναση, την άσκηση, τον κόπο για την παραγωγή αθλητικού έργου. 

Την επίδοση στα αθλητικά αγωνίσματα. Την επίδοση στον αθλητισμό, που αποβλέπει
 όχι μόνο στην ανάπτυξη των δυνάμεων και τελειοποίηση του ανθρώπινου σώματος, άρα στην εξασφάλιση της υγείας του ανθρώπου, αλλά και στην πραγματοποίηση εξαιρετικών κατορθωμάτων στα διάφορα αγωνίσματα. Η επιμέλεια η ειδική, που με τις σωματικές ασκήσεις προάγει το άτομο

βιολογικά και ενισχύει τις σωματικές του δεξιότητες, καθώς και τις ψυχικές του δυνάμεις,

υπήρξε καθαρά ελληνικός θεσμός που έγινε ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του ελληνικού

πολιτισμού. Τις πρώτες ενδείξεις οργανωμένου αθλητισμού τις συναντάμε στην Κρήτη. Όταν

οι αγώνες έγιναν πανελλήνιος θεσμός η σωματική άσκηση αναγνωρίστηκε ως ένα από τα

κυριότερα μέσα αγωγής της νεότητας. Όσοι αγωνίζονται προάγονται σωματικά και ψυχικά. Ο

αθλητισμός και η γυμναστική δηλαδή η προσεκτική προετοιμασία για τους μεγάλους αγώνες,

πρόσφεραν τη χαρά και την ευχαρίστηση στα παιδιά, στους νέους και στους άνδρες και μαζί

με την υγιεινή εξάσκηση, τους έδινε την ευκαιρία να ζουν στο ύπαιθρο και στον καθαρό

αέρα, υποκινούσε διαρκώς την άμιλλα, ώστε να επιθυμούν πάντοτε να διακρίνονται και να

αριστεύουν, υπέτασσε το σώμα και τις κινήσεις του σε κανόνες τους οποίους δίδασκε η πείρα

με το μέτρο του πρέποντος και ακόμα συντελούσε στο να επιτυγχάνεται η επιθυμητή αρμονία

τόσο σε σωματικές όσο και στις ψυχικές και τις πνευματικές δυνάμεις.

Είναι άλλωστε γνωστό ότι η ικανοποίηση από τη σωματική αρμονία και πληρότητα

προάγεται σε φυσικό φαινόμενο και ότι από τη συντονισμένη προσπάθεια που κάνουν

αθλητισμός γενικότερα βοηθά στην ανάπτυξη χαρακτηριστικών όπως η πειθαρχία, η

συνεργασία, η αυτοπεποίθηση, η επικοινωνία. Φυσικά όλα τα παραπάνω και άλλα πολλά

όλοι μας προσδοκούμε να αναπτυχθούν και να διατηρηθούν και γενικότερα στη ζωή του

παιδιού. Σε γενικές γραμμές ο αθλητισμός βοηθά σωματικά, νοητικά, ψυχολογικά και

κοινωνικά αλλά σε προφανή βαθμό η συμβολή του είναι μεγάλη όσο αναφορά στη σωματική

υγεία του ανθρώπου. Το νόμισμα όμως έχει 2 όψεις και θα λέγαμε πως υπάρχουν και

αρνητικές συνέπειες από την συμμετοχή στον αθλητισμό. Για παράδειγμα οι τραυματισμοί

αλλά και οι ψυχολογικές συνέπειες της πίεσης που ασκείται στα παιδιά για να νικήσουν

δημιουργώντας στρες αλλά και επιθετικότητα. Συναγωνίζεται με άλλους ανθρώπους,

τροφοδοτείται από τη θέληση και την προσπάθεια των συναθλητών του και όλοι μαζί

ατσαλώνουν το σώμα τους, θωρακίζουν την υγεία τους. Ο αθλητισμός είναι, λοιπόν, ζήτημα

παιδείας και από κοινωνικό αγαθό, δικαίωμα κάθε ανθρώπου. Γι’ αυτό και η προώθησή του

είναι βασική υποχρέωση όλων μας.(Ο αθλητισμός)είναι αγαθό γι’ αυτούς που παράγουν τον

κοινωνικό πλούτο άρα και τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη του αθλητισμού. Συμβάλλει

στην ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας της νεολαίας επομένως και στην

απρόσκοπτη, ολοκληρωμένη ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων. Μόνο συμβάλλοντας

στην οικοδόμησή του, η κοινωνία θα μπορεί να υπολογίζει στην ανάπτυξη ενός αθλήματος

υποταγμένου στην υπόθεση της ολόπλευρης ανάπτυξης της προσωπικότητας του κάθε νέου.

Ο αθλητισμός, είναι: «η συστηματική σωματική καλλιέργεια και δράση με συγκεκριμένο

τρόπο, ειδική μεθοδολογία και παιδαγωγική, με σκοπό την ύψιστη σωματική απόδωση, ως

επίδοση σε αθλητικούς αγώνες, στο αθλητικό και κοινωνικό γίγνεσθαι» [όπ.αναφ. Wikipedia,

λήμα: Αθλητισμός, από Ζέρβας Ι., (1993), Ψυχολογία Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού,

σελ.: 15].

Παράλληλα ο αθλητισμός, είναι ένας κοινωνικός θεσμός, ο οποίος αντικατοπτρίζει τη

δεδομένη κοινωνία και τον πολιτισμό της Για παράδειγμα, στην αρχαία Ελλάδα, ο

αθλητισμός στην Αθήνα είχε θεωρηθεί σαν κοινωνικό και πολιτισμικό αγαθό και είχε

παιδαγωγικό χαρακτήρα ενώ αντίθετα στη Σπάρτη ο αθλητισμός, είχε χρησιμοποιηθεί για τη

στρατιωτική εκπαίδευση. Ωστόσο σημαντική είναι η διάσταση του αθλητισμού, αν έχει να

κάνει με την κοινωνική διαστρωμάτωση. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός, ότι τον 18ο και

19ο αιώνα, τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα, έπρεπε να ασχολούνται με τα «λοιπά

παιχνίδια» όπως το ποδόσφαιρο, ενώ τα ανώτερα κοινωνικά στρώματα, με τα «ευγενή

αθλήματα» όπως η ιππασία και η ξιφασκία.

Έχοντας διαχωρίσει την έννοια του αθλητισμού από την άσκηση και την φυσική

δραστηριότητα, θα μπορούσε να λεχτεί ότι η απαρχή της γυμναστικής, μπορεί να θεωρηθεί

εκείνη η χρονική στιγμή, που ο άνθρωπος μεταβαίνει από την ασυνείδητη και αυθόρμητη

κίνηση της καθημερινότητας, στην συνειδητή και μεθοδευμένη γυμναστική άσκηση και τη

χρησιμοποιεί με σκοπό να βελτιώσει τη σωματική του κατάσταση και να αναπτύξει την

τεχνική των διάφορων αθλητικών δραστηριοτήτων. Κατά το Φιλόστρατο, ως απαρχή της

γυμναστικής θεωρεί αυτή την ίδια τη φύση του ανθρώπου, και την έμφυτη διάθεση που έχει

να κινείται [όπ.αναφ. Θεοδωράκου, Κ., (2010), σελ.: 21, από Κιτρινιάρης Κ., (1961),

Φιλόστρατου Γυμναστικός].

Από τους Κινέζους, χρησιμοποιήθηκε πριν από το 3.000 π.Χ. η γυμναστική για

θρησκευτικούς και θεραπευτικούς σκοπούς, ενώ από τους Αιγύπτιους σαν εκδηλώσεις με

επιδείξεις από αθλητές, χορευτές, ακροβάτες και στρατιώτες όπως παρουσιάζεται να έχει

λαξευτεί πάνω στους τάφους των Φαραώ και στις τοιχογραφίες, ενώ και από τους Αιγυπτίους

εκτελούνταν γυμναστικές και ρυθμικές ασκήσεις καθώς και ακροβατικές ισορροπίες υψηλής

αισθητικής. Στη Μινωική Κρήτη, όπως έχει παρουσιαστεί σε τοιχογραφίες, στα

Ταυροκαθάρψια επιδίδωνταν σε ακριβατικές ασκήσεις μεγάλης δυσκολίας, επάνω σε

καλπάζοντες ταύρους [όπ. αναφ. Θεοδωράκου, Κ., (2010), σελ.: 21, από Σακελλαρίου,

(1947), Δρίβας (1965), Γιαννάκης (1989), Καμπιώτης (Δεν είναι τυχαίο ότι ο Πλάτωνας,

(428-347 π.Χ.) θεωρεί: «τη γυμναστική ως συγγενή της Ιατρικής και τους γυμναστικούς ως

έχοντες παραπλησίους γνώσεις με τους γιατρούς»,και θέτει την υγεία ως πρώτο αγαθό, με

δεύτερο το κάλλος και το τρίτο την ισχύ στο δρόμο και τις άλλες κινήσεις του σώματος. Και

ο Αριστοτέλης, αποκαλεί την υγεία αρμονία και τη γυμναστική επιστήμη που υπηρετεί την

υγεία, ειδικότερα στους «Διαλόγους» του λέει ότι η αρμονία αυτή είναι υγεία και ισχύς και

κάλλος [όπ.αναφ. Χρυσάφη, (1965)].

Επίσης ο Πλάτωνας [όπ.αναφ. Θεοδωράκου, Κ., (2010), σελ.: 22, από Παυλίνης, (1927)].

Σύμφωνα επίσης με τον Πλάτωνα, σκοπός της γυμναστικής είναι: «η βελτίωση των σωμάτων

όπως υπηρετούσι ταύτα κάλλιστα και την χρηστίν διάνοιαν» [όπ.αναφ. Θεοδωράκου, Κ.,

(2010), σελ.: 23, από Χρυσάφης, (1965), σελ.: 452].

Ο Αριστότελης αποκαλεί την υγεία, αρμονία και τη γυμναστική επιστήμη. Κατά τον

Ιπποκράτη η γυμναστική είναι προληπτική και προφυλακτική ενώ η ιατρική επανορθωτική. Ο

Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης και ο Γαληνός θέτουν την αρχή της δια βίου άσκησης και

χαρακτηρίζουν: «Ως άριστα όλων των γυμνασίων εκείνα τα οποία όχι μόνο ασκούν το σώμα

αλλά ευχαριστούν και τη ψυχή.» Κατά τη ρωμαϊκή εποχή το αθλητικό ιδεώδες της

κλασσικής αρχαιότητας έχει να κάνει με τη γυμναστική, την όρχηση καθώς και τις πιο

δημοφιλείς ιπποδρομίες και μονομαχίες .

Επίσης, όπως έχει αναφερθεί από τον Ιπποκράτη (460-370 π.Χ.) , από την ιστορική σκοπιά:

«η γυμναστική ως προληπτική και προφυλακτική, η δε ιατρική επανορθωτική». Ο Γαληνός

θεωρεί, «την υγεία ως συμμετρία και διαβαθμίζει την υγιεινή κατάσταση σε α) υγεία κατά

σχέση β) υγεία καθ’ έξιν και γ) ευεξία η οποία ενέχει και το στοιχείο της αρετής. Την ευεξία,

τη θεωρεί ως άριστην έξιν εκείνης της διάθεσης την οποία ονομάζουμε υγεία».

Στην ομηρική εποχή, η γυμναστική και η αθλητική δραστηριότητα συνίσταται από αγώνες

και παιδιές, που συντέλεσαν στη διαμόρφωση και καθιέρωση των ιερών αγώνων

(Ολυμπιακοί Αγώνες, Ολύμπια κλ). Στην κλασσική περίοδο η γυμναστικγή αποκτά

επιστημονική τεκμηρίωση και αποτελεί ουσιαστικό μέσο αγωγής. Γίνεται επίσης τρόπος

ζωής και φιλοσοφικής θεώρησης.

Στη ρωμαϊκή εποχή, έρχεται παρακμή. Το Αθλητικό Ιδεώδες της κλασσικής Ελλάδας,

εκφραζόμενο με το « καλόν κ’αγαθόν», παραγκωνίζεται, με την επικράτηση του

πρωταθλητισμού, με σκοπό την επίδειξη και την υπερβολή. Όλα αυτά έχουν αποδοθεί,

βέβαια στην εκτροπή του τρόπου ζωής όπως έχει υποστηριχτεί και τη στροφή προς την

τροφή, τον τρυφηλό βίο, τη φιλοχρηματία, τη μαλθακή ζωή.

Κατά τη βυζαντινή περίοδο, οι αθλητικές και γυμναστικές δραστηριότητες συρρικνώνονται.

Το τελειωτικό πλήγμα κατά της γυμναστικής έδωσε ο ασκητισμός που υπέβαλε τον άνθρωπο

σε νηστεία και στερήσεις για την καταβολή του σώματος το οποίο και τηρήθηκε, και χάθηκε

η συνειδητή χρησιμοποίηση της κίνησης για την άνοδο και προαγωγή του ανθρώπου, έγινε

κατάργηση των Ολυμπιακών Αγώνων το 394 μ.Χ. καθώς και το Ολυμπιακό Ιδεώδες, και οι

αγώνες που τελούνταν υποτονικά στο Βυζάντιο από επαγγελματίες αθλητές όχι για λόγους

ηθικούς και παιδαγωγικούς αλλά για επίδειξη και μόνο.

Στην Ευρώπη κατά το Μεσαίωνα, είχαν κυριαρχήσει οι ιπποτικοί-πολεμικοί αγώνες, όπως τα

«tournois» και τα joute, που ήταν τα πιο προσφηλή αγωνίσματα των ιπποτών. Ενώ κατά την

περίοδο της Αναγέννησης (15ος-16ος αιώνας), είχε πραγματοποιηθεί μεγάλη στροφή προς το

αρχαίο Ελληνικό πνεύμα και είχε επανέλθει η γυμναστική των αρχαίων, ενώ αρκετοί

φιλόσοφοι και ιατροί, είχαν ασχοληθεί με τη συγγραφή περί γυμναστικής, δίνοντας την αξία

και την θέση που της αναλογεί.

Μεταγενέστερα , ο αθλητισμός και η άσκηση –γυμναστική γνώρισε μεγάλη εξέλιξη και ακμή

σε όλα τα κράτη του κόσμου. Τον 20ο αιώνα βέβαια, ο αθλητισμός, πήρε διαστάσεις,

οικονομικές, πολιτικές και πολιτιστικές. Δημιουργήθηκαν κανόνες και κανονισμοί, για τα

αθλήματα, οι φάσεις των αγωνισμάτων, καθώς και οι εξειδικεύσεις στον τομέα του

αθλητισμού. Σήμερα, έχουν αναγνωριστεί οι αξίες και τα οφέλη τους σε όλες τις

παραμέτρους της υγείας ευεξίας και ποιότητα ζωής του ατόμου και συνίστανται σαν δια βίου

τρόπος ζωής .

Πως αθλητισμός βοηθάει την ψυχολογία την προσωπικότητα και την καθημερινότητα του εφήβου

Ο αθλητισμός από τα Αρχαία χρόνια παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην ζωή του ανθρώπου

και ιδιαίτερα των νέων και των εφήβων. Οι Αρχαίοι Αθηναίοι έλεγαν «Νους υγιής εν σώματι

υγιή». Η γυμναστική ήταν το κύριο μάθημα μαζί με την ανάγνωση και την γραφή. Επιπλέον

αποτελεί δομικό στοιχείο του ανθρώπινου πολιτισμού , συνδυάζοντας στοιχεία όπως

κοινωνικότητα , εθελοντισμός και η ψυχαγωγία. Ο αθλητισμός αποτελεί ένα πολύτιμο αγαθό

που βελτιώνει την υγειά , δημιουργεί πνευματική και ψυχική ανάταση και προάγει την

ποιότητα ζωής του ατόμου.

Από τα πρώτα χρόνια της ζωής του ο νέος υιοθετεί το πρότυπο της καθιστικής ζωής πράγμα

που δεν συνάδει με την φύση κάθε νέου ανθρώπου με φρέσκο πνεύμα έτοιμο να δεχτεί

παντός είδους επιρροές και επιδράσεις από περιβάλλον του. Σαν επακόλουθο έρχεται η

υποβάθμιση της φυσικής κατάστασης και της υγείας του νέου καθώς η παχυσαρκία και τα

προβλήματα της εξωτερικής εμφάνισης εμφανίζονται όλο και πιο έντονα στην προεφηβική

ηλικία και την εφηβεία. Ο νέος με μειωμένο το αίσθημα της αυτοπεποίθησης ψάχνει

επιβεβαίωση και διαφεύγει σε τρόπους διασκέδασης που επιτάσσει το σύγχρονο

καταναλωτικό πρότυπο ως μόδα. Όλα τα παραπάνω καθιστούν την καθημερινότητα ενός

εφήβου λίγο μαύρη έως πολύ μίζερη.

Ένας αθλητής όμως παραμένει αθλητής και εκτός του αγωνιστικού χώρου αφού τον καθιστά

καλύτερο άνθρωπο με σφαιρική μόρφωση και παιδεία. Καλύτερο μαθητή, φίλαθλο, έναν

άνθρωπο που σέβεται τους γύρω του και πάνω από όλα τον εαυτό του. Η συμμετοχή στα

αθλήματα δίνει την ευκαιρία στους εφήβους να βελτιώσουν την φυσική τους κατάσταση και

να συνηθίσουν έναν τρόπο ζωής και άσκησης που ιδανικά θα συνεχίσουν στην ενήλικη ζωή

τους. Ο αθλητισμός δεν αφορά μόνο τη σωματική ανάπτυξη και υγεία αλλά και στον τρόπο

με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο. Με την συμμετοχή στα αθλήματα το παιδί

γίνεται μέλος μιας ομάδας και μαθαίνει να επικοινωνεί ισότιμα και με κανόνες, να συμμετέχει

σε μια κοινή προσπάθεια προς ένα κοινό στόχο. Είναι μια ευκαιρία να κάνει νέους φίλους και

να μάθει να συνεργάζεται μαζί τους, εξίσου σημαντικό είναι το γεγονός ότι μέσα από τον

αθλητισμό το παιδί αντιλαμβάνεται και αποδέχεται την διαφορετικότητα και καλλιεργεί την

ιδέα του αλληλοσεβασμού και της ανεκτικότητας.

Με την σωματική άσκηση εξασφαλίζει κάποιας καλή υγεία και μεγάλη φυσική αντοχή.

Αισθάνεται καλύτερα γιατί εξασφαλίζει μια όμορφη εμφάνιση που τον γεμίζει

αυτοπεποίθηση. Εκτός όμως από τα αμέτρητα θετικά στοιχεία του αθλητισμού υπάρχει

δυστυχώς και ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα το αρνητικό αυτό στοιχείο είναι η

εμπορευματοποίηση που σήμερα τη συναντούμε συχνά στα γήπεδα ή στους διάφορους

αγώνες .Με βάση την εμπορευματοποίηση έρχεται και η βία και ο φανατισμός στα γήπεδα

.Οι έφηβοι βλέποντας από την τηλεόραση διάφορα αθλητικά γεγονότα στα οποία οι αθλητές

δίνουν το κακό παράδειγμα ,υιοθετούν αυτές τις συμπεριφορές διότι από τη μια δεν είναι σε

θέση να αξιολογήσουν τέτοιες καταστάσεις και από την άλλη θεωρούν τους αθλητές ως τα

ιδανικά πρότυπα .Αρκετές φορές πάντως η λάθος επιλογή ,οι πιεστικοί γονείς ,οι φιλόδοξοι

προπονητές μπορεί να μετατρέψουν τη χαρά του μικρού αθλητή σε απογοήτευση.

Επίσης επιδρά θετικά στην προσωπικότητα του παιδιού, αφού του διδάσκει την

αυτοπειθαρχία, την ομαδικότητα, τον θεμιτό ανταγωνισμό και αλτρουισμό, του ενισχύει το

αίσθημα της άμιλλας και της συνεργασίας. Βοηθά το παιδί να αντιμετωπίζει με τον ίδιο

τρόπο την ήττα και τη νίκη, να αναγνωρίσει το προσωπικό του λάθος, να δημιουργήσει

θετική εικόνα εαυτού. Ενα άλλο σημαντικό όφελος που προσφέρει ή άθληση στη ζωή του

παιδιού είναι ότι του δίνεται η ευκαιρία να εκτονώσει την ενεργητικότητά του από το

επιβαρημένο σχολικό πρόγραμμα. Αυτές ελάχιστες ώρες οι εβδομαδιαίως αποτελούν στιγμές

χαλάρωσης, χαράς και διασκέδασης για το παιδί. Ταυτόχρονα, ο αθλητισμός εμπνέει στα

παιδιά και στους εφήβους υγιή πρότυπα συμπεριφοράς. Πρότυπα που αγαπούν και σέβονται

την προσωπικότητά τους και το σώμα τους χωρίς υπερβολές. Αυτού του είδους τα πρότυπα

απομακρύνουν τα παιδιά από τις διάφορες καταχρήσεις που μαστίζουν την κοινωνία μας,

όπως η κατανάλωση αλκοόλ και καπνού καθώς και άλλων ουσιών, καθώς και από την

υπερβολική και άσκοπη χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή και του Internet.

Ο αθλητισμός όταν χάσει την πρωταρχική του αξία, της χαράς και της ευεξίας, και

μετατραπεί σε κυνήγι δόξας, πρωταθλητισμού, κοινωνικής καταξίωσης και οικονομικού

κέρδους οδηγεί σε σωματική και ψυχική καταπόνηση του οργανισμού. Όταν συμβεί αυτό, το

παιδί ή ο έφηβος αποκτά ένα μόνιμο άγχος επίδοσης, και απόδοσης, το οποίο συνοδεύεται

και από φόβο αποτυχίας. Αυτό το χρόνιο άγχος έχει επιπτώσεις στη σωματική και στην

ψυχική υγεία του παιδιού. Οι έφηβοι συχνά, για να μπορέσουν να αυξήσουν τις σωματικές

του επιδόσεις και να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των προπονητών ή των γονιών, μπορεί

να χρησιμοποιήσουν κάποιες απαγορευμένες ουσίες προκειμένου να επιτύχουν τον

προσδοκώμενο στόχο. Οι υψηλές προσδοκίες που έχουν οι γονείς ή οι προπονητές από το

παιδί έχουν αντίκτυπο στην ψυχική υγεία του.

Το παιδί ενηλικιώνεται γρήγορα, αφού δεν χαίρεται μικρές και σημαντικές στιγμές της

παιδικής και εφηβικής του ηλικίας, συχνά μειώνει τις κοινωνικές του συναναστροφές, αφού ο

ελεύθερος χρόνος του καταναλώνεται στις προπονήσεις, με αποτέλεσμα να μετατρέπεται σ'

ένα μοναχικό παιδί, και αποκτά ένα μόνιμο άγχος επίδοσης, το οποίο θα επηρεάσει και την

ενήλικη ζωή του. Εν κατακλείδι, ο ρόλος του αθλητισμού στη ζωή του παιδιού και του

εφήβου είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Προκείμενου να μη χάσει την αξία του, οι γονείς και οι

προπονητές θα χρειαστεί να περιορίσουν τις προσωπικές φιλοδοξίες τους και να επιτρέψουν

στο παιδί να ξεδιπλώσει τα δικά του μοναδικά χαρίσματα. Συμβουλές για τους γονείς Να

επιτρέψουν στο παιδί τους να επιλέξει το ίδιο το άθλημα που επιθυμεί, ανάλογα με τις κλίσεις

και τα ενδιαφέροντά του. Να μην πιέζουν το παιδί να αποδώσει περισσότερο απ' ό,τι το ίδιο

μπορεί. Να στηρίξουν το παιδί τους σε πιθανές αποτυχίες και να το επιβραβεύουν στις

επιτυχίες του, χωρίς υπερβολές.

Σε αυτή την ηλικία, η οποία θεωρείται από τις πιο σημαντικές για τη μελλοντική ζωή των

νέων καθώς ολοκληρώνονται σωματικά και ψυχικά, η άσκηση μπορεί να βελτιώσει την

ψυχική υγεία των εφήβων, ιδιαίτερα των υπέρβαρων, όπως διαπίστωσε μια καναδική μελέτη.

Ακόμη και η χαμηλής έντασης άσκηση βοήθησε στην αύξηση της αυτοπεποίθησης, στη

βελτίωση και αποδοχή της εικόνας του σώματός τους και την κοινωνικοποίηση τους.

Οι ερευνητές επέλεξαν τυχαία 30 εφήβους, ηλικίας από 12 έως 17 ετών, οι οποίοι

ακολούθησαν ένα πρόγραμμα άσκησης που συμπεριλάμβανε είτε ποδηλασία σε σταθερή

ένταση με μουσική της επιλογής τους ή κάποιο διαδραστικό βίντεο παιχνίδι που είχαν

διαλέξει για μία ώρα. Ολοκλήρωσαν τις δραστηριότητες σε ένα φωτεινό χώρο και σε μέτριο

επίπεδο έντασης. Οι συνεδρίες επαναλήφθηκαν δύο φορές την εβδομάδα για 10 εβδομάδες.

Μετά τις προπονήσεις τους, οι έφηβοι ρωτήθηκαν για το πόσο ικανοί αισθάνθηκαν από

ακαδημαϊκή, κοινωνική και αθλητική άποψη. Επίσης, αναφέρθηκαν στην εικόνα του

σώματος τους και στην αυτοεκτίμησή τους.

Η μελέτη αποκάλυψε ότι παρόλο που οι δύο ομάδες των εφήβων είχαν ελάχιστα οφέλη

στην φυσική και σωματική τους κατάσταση κατά τη διάρκεια των 10 εβδομάδων,

αισθάνθηκαν ότι ήταν περισσότερο ικανοί τόσο σε κοινωνικό επίπεδο όσο και στο σχολείο.

Επίσης, αισθάνθηκαν καλύτερα για την εμφάνιση και το βάρος τους. Οι ερευνητές πρότειναν

ότι αυτή η ψυχική τόνωση της υγείας θα μπορούσε να βοηθήσει υπέρβαρους εφήβους να

ξεπεράσουν τα πειράγματα, τις διακρίσεις και τις

προκαταλήψεις που σχετίζονται με το βάρος.

Οι ερευνητές σημείωσαν ότι τα ψυχολογικά οφέλη που παρατηρήθηκαν στους εφήβους

της μελέτης προκύπτουν από τη βελτίωση της φυσικής τους κατάστασης και όχι από αλλαγές

στο σωματικό τους βάρος. Η βελτίωση της σωματικής δραστηριότητας και της φυσικής

κατάστασης, ακόμη και σε έναν ελάχιστο βαθμό, μπορεί να καλυτερέψει την ψυχική υγεία

των υπέρβαρων εφήβων.

ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΤΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

· Δημιουργεί δυνατά και υγιή κόκαλα, αρθρώσεις και μυς.

· Επιτρέπει στα παιδιά να κοιμούνται καλύτερα τη νύχτα.

· Τα παιδιά μαθαίνουν και συμμετέχουν πιο ενεργά στο σχολείο.

· Αυξάνει την αυτοεκτιμηση.

· Βοηθάει στον έλεγχο του βάρους μειώνοντας το λίπος και χτίζοντας δυνατούς μυς.

· Καθυστερεί την ανάπτυξη των παραδοσιακά ενήλικων ασθενειών, όπως η υψηλή

πίεση αίματος και ο διαβήτης τύπου ΙΙ, στα παιδιά.

· Βοηθάει στην αποτροπή ή στον έλεγχο των επικίνδυνων συμπεριφορών ειδικά στους

έφηβους.

· Ευκαιρία ηγεσίας. Μερικές φορές το παιδί μας γίνεται αρχηγός ομάδας και του

δίνεται η μοναδική ευκαιρία να δοκιμάσει τον εαυτό του, να μετρήσει τα δυνατά

σημεία και τις αδυναμίες των παικτών του αλλά κυρίως τις δικές του δυνάμεις και

αδυναμίες . Η ηγεσία θα το βοηθήσει να αντιμετωπίσει τα θετικά ή αρνητικά σχόλια,

να πάρει ευθύνες πάνω του, να οργανώσει παιχνίδια και εξόδους και να αναπτύξει

μια αίσθηση του δικαίου.

· Ταυτότητα και ισορροπίες. Το να είσαι μέρος του συνόλου είναι πολύ σημαντικό για

τα παιδιά, το να ανήκεις. Το να λες (‘Είμαι αθλητής) έχει μεγαλύτερη βαρύτητα στην

ταυτότητα και την εικόνα του εαυτού μας .

· Διαχείριση χρόνου. Οι νεαροί αθλητές ξέρουν ότι έχουν να κάνουν τα μαθήματά

τους, να κοιμηθούν καλά και να διασκεδάσουν, οπότε δεν χάνουν άσκοπα τον καιρό

τους.

· Προγραμματίζουν. Μαθαίνουν τη σημασία του «θυσιάζω τώρα» για να αποκομίσω

αύριο. Είναι η βάση της προσωπικής επιτυχίας στην κοινωνία μας και από τα

μεγαλύτερα μαθήματα.

ΓΑΡΜΠΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
Καθηγητης Φυσικης Αγωγής
Προπονητής Ποδοσφαιρου UEFA B΄