Ποιους περιορισμούς στο ύψος των κύριων συντάξεων επιβάλλει ο νέος τρόπος υπολογισμού από 1η Ιανουαρίου 2015 και μετά. Οι μεταβολές στις κατώτατες, στις αναπηρικές αλλά και στο σύνολο των παροχών για όσους θεμελιώσουν δικαίωμα από το νέο έτος.
Σημαντικά μειωμένες θα είναι από το 2015 όλες οι νέες συντάξεις, καθώς ο τρόπος υπολογισμού που προκύπτει από την εφαρμογή του μνημονιακού ασφαλιστικού νόμου 3863 επιφέρει σειρά αλλαγών σε συγκεκριμένες ομάδες ασφαλισμένων.
Εκτός από το ύψος της βασικής σύνταξης και το ΕΚΑΣ που όπως έχει αποκαλύψει το Euro2day.gr θα είναι αντικείμενο πολιτικής απόφασης, με τον νέο τρόπο υπολογισμού των συντάξεων μειωμένες θα είναι και οι κατώτατες συντάξεις, όπως και οι αναπηρικές.
Αναλυτικά, το ύψος της βασικής σύνταξης, σύμφωνα με τον νόμο, θα υπολογιστεί με βάση την εξέλιξη του ΑΕΠ και του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή. Ανάλογα με το πώς θα εφαρμοστεί ο συγκεκριμένος συντελεστής, η βασική σύνταξη θα ξεκινά από 330 ευρώ και με το ζόρι θα φθάνει τα 360. Το ποσό αυτό θα αναπροσαρμόζεται κάθε χρόνο.
Στον αέρα βρίσκεται και το ΕΚΑΣ. Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, το επίδομα θα διατηρηθεί και τον επόμενο χρόνο, παρότι δεν προβλέπεται στον νέο νόμο, ενώ υπάρχει και μνημονιακή δέσμευση για διαχωρισμό των προνοιακών επιδομάτων από την κοινωνική ασφάλιση.
Το πιθανότερο είναι το μέλλον του επιδόματος προς τους χαμηλοσυνταξιούχους να συνδεθεί με το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα και με τη γενικότερη αναδιάρθρωση των προνοιακών επιδομάτων. Η καταβολή του θα συνδέεται αυστηρά με εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.
Μειωμένη αναμένεται και η κατώτατη - εγγυημένη σύνταξη που σήμερα είναι 486 ευρώ. Οι ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης εκτιμούν ότι η μείωση μπορεί να είναι της τάξης του 20%, καθώς η βάση υπολογισμού της είναι το κατώτατο ημερομίσθιο του ανειδίκευτου εργάτη, το οποίο μειώθηκε με νόμο 22% και παραμένει καθηλωμένο στα 26,18 ευρώ, έναντι 33 ευρώ πριν από τον νόμο του 2012. Παράλληλα, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, η κατώτατη σύνταξη δίνεται με τη συμπλήρωση της 15ετίας, ήτοι 4.500 ένσημα.
Ήδη, το υπουργείο Εργασίας συζητά με την τρόικα για την αύξηση της 15ετίας σε 20ετία, ως βασική προϋπόθεση για τη λήψη σύνταξης. Εφόσον περάσει μια τέτοια διάταξη, ένας μεγάλος αριθμός ασφαλισμένων οι οποίοι πίστευαν ότι τα επόμενα χρόνια θα λάβουν σύνταξη έχοντας συμπληρώσει τις ελάχιστες προϋποθέσεις θα βρεθεί ακόμη και χωρίς σύνταξη, ειδικά σε περίοδο με μεγάλη ανεργία, όπως αυτή που διανύουμε.
Οι αναπηρικές συντάξεις
Μαχαίρι αναμένεται και στις αναπηρικές συντάξεις, καθώς σύμφωνα με τον νόμο η βασική σύνταξη θα μειώνεται ανάλογα με το ποσοστό αναπηρίας. Ακόμη πιο δύσκολα είναι τα πράγματα για τους ασφαλισμένους με αναπηρική σύνταξη που δεν έχουν συμπληρώσει 15ετία. Δεν έχει αποφασιστεί ακόμη εάν οι δικαιούχοι αναπηρικής με λίγα χρόνια ασφάλισης θα λαμβάνουν το ποσοστό που αντιστοιχεί στα χρόνια ασφάλισης ή θα μένουν στη βασική σύνταξη.
Στη μέγκενη μπαίνουν και οι συντάξεις των ανασφάλιστων υπερηλίκων, καθώς ο νέος νόμος ορίζει αυστηρές προϋποθέσεις, όπως το συνολικό ετήσιο ατομικό φορολογητέο εισόδημά τους να μην υπερβαίνει τα 4.320 ευρώ ή στην περίπτωση εγγάμων το συνολικό ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα να μην υπερβαίνει τα 8.640 ευρώ, να έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας τους και να έχουν τουλάχιστον 20ετή παραμονή στην Ελλάδα.
Αλλά και όλες οι συντάξεις που θα καταβάλλουν τα ταμεία, βάσει του νέου διπλού τρόπου υπολογισμού, θα είναι μειωμένες σε σχέση με αυτές που θα λάμβανε ο δικαιούχος εάν συνταξιοδοτούνταν μόνο με τους όρους που ισχύουν σήμερα.
Αναλογικά
Σύμφωνα με το νέο σύστημα, παράλληλα με τη βασική σύνταξη θα καταβάλλεται και επιπλέον αναλογικό ποσό σύνταξης, με βάση τα έτη ασφάλισης. Το αναλογικό ποσό σύνταξης θα υπολογίζεται βάσει των συνολικών αποδοχών από ολόκληρο τον εργάσιμο βίο.
Οι συντάξεις για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2014 στο ΙΚΑ δεν έχουν ουσιαστικά καμία αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού. Το ποσό της βασικής σύνταξης μειώνεται 1/35 για κάθε χρόνο που υπολείπεται των 35 ετών ασφάλισης. Ο συντελεστής για τα συντάξιμα χρόνια που θα διανυθούν από την 1η Ιανουαρίου 2011 και μετά είναι αυτός που αντιστοιχεί στο τελευταίο πλήρες έτος του συνολικού συντάξιμου χρόνου.
Για τους ασφαλισμένους που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα το 2015 και συνταξιοδοτούνται το έτος αυτό, η σύνταξή τους θα αποτελείται από το άθροισμα δύο επιμέρους ποσών: Α) Το ποσό της σύνταξης για τον χρόνο ασφάλισης που έχει συμπληρωθεί έως 31 Δεκεμβρίου 2010 υπολογίζεται με τον παλιό τρόπο, δηλαδή με τις συντάξιμες αποδοχές των πέντε καλύτερων ετών της τελευταίας δεκαετίας. Όταν λέμε δεκαετία, εννοούμε αυτή που λήγει μέχρι το τέλος του προηγούμενου της υποβολής της αίτησης έτους. Β) Το ποσό της σύνταξης για τον χρόνο ασφάλισης που συμπληρώνεται από 1η Ιανουαρίου 2011 και μετά, υπολογίζεται με τις συντάξιμες αποδοχές όλης της περιόδου μέχρι και τον προηγούμενο μήνα από εκείνον της υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.