Πόσο κινδυνεύει να χάσει η Δύση τον έλεγχο του κόσμου;

Τα γεγονότα στη Μέση Ανατολή και στην Ουκρανία διαμορφώνουν συνθήκες γενικευμένης διεθνούς αστάθειας

Πρόσφατα, με αφορμή τις τραγικές διαστάσεις που λαμβάνει η κρίση στη Μέση Ανατολή με φρικαλεότητες και την επεκτατικότητα του Ισλαμικού Κράτους, αλλά και την αδυναμία του Ομπάμα και της Μέρκελ να συγκρατήσουν τον Πούτιν στην διεκδίκηση τμημάτων της Ουκρανίας, διεθνείς αναλυτές διατύπωσαν την ανησυχία ή και τον φόβο μήπως «η Δύση χάνει τον έλεγχο του κόσμου»;

Το ερώτημα όσο κι αν φαντάζει ρητορικό τίθεται και τίθεται επί πραγματικής βάσης. Τα τελευταία γεγονότα όπως εξελίσσονται περισσότερο στη Μέση Ανατολή και λιγότερο στην Ουκρανία, ομολογουμένως διαμορφώνουν συνθήκες γενικευμένης διεθνούς αστάθειας, με απρόβλεπτη συνέχεια.

Αμερικανοί και ευρωπαίοι αξιωματούχοι στις ιδιαίτερες συνομιλίες του ομολογούν τους πολλούς κινδύνους που αναδεικνύονται διεθνώς.

Ως απείρως κρισιμότερη και πιο επικίνδυνη αντιμετωπίζεται η κατάσταση στη Μέση Ανατολή, όπου παρά τα δημοσίως λεγόμενα, το ISIS δεν είναι εύκολα τιθασεύσιμο, ούτε υπάρχουν δυνατότητες για ταχεία και άμεση επέμβαση πέραν των αεροπορικών προσβολών, οι οποίες προφανώς δεν επαρκούν για να εξολοθρεύσουν μια πολιτικοθρησκευτική και πολεμική δύναμη ταχέως αναπτυσσόμενη και επεκτεινόμενη διαρκώς.

Λόγοι οικονομικοί και πολιτικοί που συνδέονται με τις προηγούμενες στρατιωτικές εμπειρίες των Αμερικανών και των συμμάχων του στο Ιράκ και το Αφγανιστάν δεν επιτρέπουν σκέψεις για χερσαίες επιχειρήσεις.

Αυτή τη στιγμή μια χερσαία επέμβαση για να είναι αποτελεσματική απαιτεί 150.000 στρατιώτες, 200 δισ. δολάρια και την απόφαση για τουλάχιστον εικοσαετή παραμονή στο αφιλόξενο έδαφος της Μεσοποταμίας.

Οι ΗΠΑ αυτή τη στιγμή βασανίζονται οικονομικά, πολιτικά έχουν δεσμευθεί υπέρ της απεμπλοκής από πολεμικά μέτωπα και κοινωνικά έχουν άλλες προτεραιότητες, προσπαθούν να ανασυγκροτηθούν δεν είναι διαθέσιμοι για ένα τόσο μεγάλο και επισφαλή πόλεμο.

Πράγμα που γνωρίζουν οι ιθύνοντες του Ισλαμικού Κράτους και προσπαθούν διά της προπαγάνδας των αποκεφαλισμών να δείξουν πόσο βαρύ θα είναι το τίμημα των ΗΠΑ στην περίπτωση που επιμείνουν στην πολιτική της επέμβασης.

Από εκεί και πέρα πάντως δεν είναι λίγοι εκείνοι που εκτιμούν ότι η απειλή αποσταθεροποίησης για όλο τον κόσμο είναι πολύ μεγαλύτερη απ' όσο φαίνεται.

Αμερικανοί αξιωματούχοι δεν κρύβουν ότι φοβούνται γρήγορη επέκταση της αναταραχής και σε άλλες χώρες. Ιδιαιτέρως ανήσυχοι εμφανίζονται για τις πιθανές εξελίξεις στη Σαουδική Αραβία και στα συγγενή προς αυτήν Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Οι ηγεσίες τους στη ζώνη αυτή παίζουν ανάμεσα στη Δύση και το εξτρεμιστικό Ισλάμ, είναι πάγια χρηματοδότες τέτοιων κινημάτων, διατηρούν δεσμούς, τα χρησιμοποιούν για να περιορίσουν την επιρροή του Ιράν στην ευρύτερη περιοχή και δεν αντιλαμβάνονται ότι μπορεί και οι ίδιες να είναι θύματα ενδεχόμενης επικράτησής τους.

Ειδικά η Σαουδική Αραβία που σύντομα, λόγω της ασθένειας του υπέργηρου βασιλιά της, θα εισέλθει σε διαδικασία σύγκρουσης μεταξύ των πολλών μνηστήρων της εξουσίας κινδυνεύει περισσότερο. Οι πρόσφατες αναφορές για μεταφορά του τάφου του Μωάμεθ έχουν να κάνουν ακριβώς μια την επερχόμενη μάχη της διαδοχής.

Κατά τους Αμερικανούς η διαδοχή στον οίκο των Σαούντ μπορεί να προκαλέσει μεγάλες εντάσεις και συγκρούσεις μεταξύ των εκπροσώπων των πολλών φυλών. Ορισμένοι μιλάνε, έστω καθ' υπερβολή, ότι η Σαουδική Αραβία μπορεί να βρεθεί στην κατάσταση της Λιβύης.

Μια ενδεχόμενη διαπάλη διαδοχής στη Σαουδική Αραβία μπορεί να επιτρέψει στο Ισλαμικό Κράτος να παρέμβει στο όνομα της ιδέας συνένωσης όλων των Αράβων και να εμπλέξει ένα μεγάλο και πλούσιο κράτος στη διεκδίκησή του.

Αν συμβεί κάτι τότε πρέπει να θεωρείται βεβαία και η εμπλοκή των Εμιράτων, όπως και της Ιορδανίας, του Λιβάνου και των υπόλοιπων κρατών της περιοχής με ότι αυτό συνεπάγεται για τον κόσμο ολόκληρο.

Στην περίπτωση αυτή το ισλαμικό ντόμινο θα πλήξει μια πολυπληθή ζώνη από τη Μαυριτανία έως την Ινδονησία και θα αναδείξει πρωτοφανή ζητήματα ασφάλειας για όλο τον πλανήτη. Δεν είναι τυχαίο ότι ήδη η Δύση προσπαθεί να αναπτύξει αντίρροπες δυνάμεις στην περιοχή και σπεύδει να συμμαχήσει με το Ιράν και να στηρίξει τους Κούρδους, οι οποίοι βρίσκονται σε φάση εθνικής ολοκλήρωσης.

Ο ρόλος του Ιράν ήδη αναβαθμίζεται και οι Κούρδοι εξοπλίζονται πυρετωδώς από Αμερικανούς και Ευρωπαίους προκειμένου να αντισταθούν στην επεκτατικότητα του ακραίου σουνιτικού ισλαμικού κράτους. Ωστόσο τίποτε στη γεωπολιτική δεν είναι αδιάφορο.

Ενδεχόμενη δημιουργία Κουρδικού κράτους θα προκαλέσει την εδαφική ακεραιότητα της Τουρκίας και θα ανοίξει άλλα μέτωπα. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που ανησυχούν ότι ο απομονωμένος πια από τη Δύση Ερντογάν, κυρίως λόγω των μεγάλων λαθών στη διαχείριση της συριακής κρίσης, θα θελήσει να δημιουργήσει αντισταθμιστικά, εστίες διαταραχής στα δυτικά του.

Η ένταση των τελευταίων ημερών με την Ελλάδα, η εσπευσμένη συνάντηση με τον Αντώνη Σαμαρά στην Ουαλία και γενικώς η επιθετική στάση που κράτησε ο Ερντογάν στην Κύπρο είναι ενδεικτική της πίεσης που νιώθει στο ανατολικό μέτωπο.

Τελευταία μάλιστα έχουν καταγραφεί υπερπτήσεις τουρκικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών πάνω από τον Έβρο, που βάζουν τον καθένα σε σκέψεις καθώς τελειώνει το καλοκαίρι και το φθινόπωρο προσφέρεται γι' ασκήσεις ετοιμότητας στην περιοχή του Αιγαίου.

Όπως και να έχει τα γεγονότα της Μέσης Ανατολής δεν είναι τα απλούστερα, όσο κι αν εδώ προσπερνώνται ή αντιμετωπίζονται ως τηλεοπτικό θρίλερ.

Η υπόθεση του Ισλαμικού Κράτους εγείρει έτσι κι αλλιώς ζητήματα ασφάλειας στην Ευρώπη. Οι χιλιάδες δυτικοί που μάχονται στο πλευρό των αράβων τζιχαντιστών δημιουργούν ευρύτερο ζήτημα για τις ευρωπαϊκές χώρες με ισχυρή παρουσία ισλαμικού στοιχείου. Όπως και ενισχύει το μεταναστευτικό κύμα προς την Ευρώπη με πρώτη την Ελλάδα βεβαίως.

Το δυστύχημα είναι ότι η ελληνική πολιτική δεν παρακολουθεί με τη δέουσα προσοχή τα τεκταινόμενα στη Μέση Ανατολή, ούτε εκμεταλλεύεται τα ερείσματα που διαθέτει σε όλη αυτή την τόσο ταραγμένη και κρίσιμη για την ασφάλεια ολόκληρου του πλανήτη περιοχή του κόσμου.

Από εκεί και πέρα η Ευρώπη και η Αμερική δεν είναι σε θέση να ελέγξουν τις επιδιώξεις του Πούτιν στην Ουκρανία.

Κατά τα φαινόμενα θα επιχειρήσει και πιθανότατα θα επιτύχει αυτό που θέλει. Θα ελέγξει τις ρωσόφωνες περιοχές, θα δημιουργήσει στεριανές προσβάσεις στην Κριμαία και θα αναγκάσει την ουκρανική ηγεσία να αποδεχθεί τη μοίρα της διπλής εξάρτησης από τη Ρωσία και την Ευρώπη.

Με τη διαφορά ότι η Ευρώπη θα δυσκολευθεί να χρηματοδοτήσει με πόρους την Ουκρανία σε στιγμή που η ίδια αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα.

Κοινή είναι η πεποίθηση ότι η Ουκρανία αργά η γρήγορα θα «παραδοθεί» στη Ρωσία.

Δεν είναι τυχαίο ότι το ενδιαφέρον Αμερικανών και Ευρωπαίων έχει στραφεί πλέον στην προστασία των Δημοκρατιών της Βαλτικής, τις οποίες θεωρούν ευάλωτες στην περίπτωση που ο Πούτιν θελήσει να αναβιώσει ένα σχήμα της παλαιάς Σοβιετικής Ενωσης.

Το αποδεικνύει το πρόσφατο πέρασμα του Ομπάμα από το Ταλίν της Εσθονίας, όπως και οι αναφορές της Μέρκελ για το ενδεχόμενο επέκτασης του πολέμου και σε άλλες χώρες.

Ο φόβος πάντως είναι εμφανής, το ίδιο και η αμηχανία αντιμετώπισης, όπως προδίδουν οι υστερίες του επικεφαλής του ΝΑΤΟ κ. Ράσμουνσεν και τα σχέδια για τη συγκρότηση δύναμης ταχείας επέμβασης 4.000 ανδρών από τη συμμαχία.

Βάσει των παραπάνω το αρχικό ερώτημα λοιπόν μόνο ρητορικό δεν είναι.

Ο κόσμος έχει εισέλθει σε νέα φάση.

Νέες δυνάμεις αναδεικνύονται και χειραφετούνται από τους παλαιούς ηγέτες του κόσμου, οι οποίοι ζουν στις δικές τους αντιφάσεις.

Με τα μέτωπα της Μέσης Ανατολής και της Ρωσίας ανοιχτά και την Κίνα να διεκδικεί την οικονομική επικράτηση τίποτε δεν μοιάζει ίδιο στον πλανήτη Γη.

Και πλέον είναι πιθανό η Δύση να χάσει κάποια στιγμή τον έλεγχο του κόσμου.

Χωρίς αυτό βεβαίως να σημαίνει ότι ο κόσμος θα γίνει καλύτερος...

Καρακούσης Αντώνης