Η αφυδάτωση είναι ίσως το συνηθέστερο αλλά και λιγότερο αναγνωρισμένο πρόβλημα στις σύγχρονες κοινωνίες. το αλκοόλ, ο καφές, το τσάι και τα ανθρακούχα ροφήματα έχουν γίνει η καθιερωμένη επιλογή για την ικανοποίηση δίψας, ιδίως για τα νεαρά άτομα.
Ωστόσο, αυτά τα ροφήματα συντελούν στην αποβολή του νερού από το αίμα, τα κύτταρα και τα όργανα – και το νερό είναι ο σημαντικότερος και πολυτιμότερος πόρος του οργανισμού. Η πρόσληψη επαρκούς ποσότητας νερού αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την πρόληψη της νόσησης και την επιβράδυνση των διεργασιών της γήρανσης. Όποιος επιθυμεί να ανακτήσει ή να διατηρήσει την υγεία του, οφείλει να πίνει’ 6-8 ποτήρια νερό των 230 ml σε καθημερινή βάση.
Κατ’ αυτό τον τρόπο, τα 60-100 τρισεκατομμύρια κύτταρα του οργανισμού μας θα λαμβάνουν το νερό που χρειάζονται προκειμένου να επιτελεστεί η πέψη, ο μεταβολισμός και η αποβολή των αποβλήτων. Τα παιδιά χρειάζονται 4-6 ποτήρια καθημερινά, ανάλογα με το βαθμό της σωματικής τους δραστηριότητας.
Συστάσεις:
> Ξεκινήστε την ημέρα πίνοντας ένα ποτήρι χλιαρό νερό για να τερματιστεί η νυχτερινή «ξηρασία» και να αποβληθούν τα απόβλητα από τα απεκκριτικά όργανα. Όπως έχουμε αναφέρει, μπορείτε να συνεχίσετε με ένα ποτήρι χλιαρό νερό με λεμόνι και μέλι.
> Περίπου μισή ώρα πριν από κάθε γεύμα, πίνετε ένα ποτήρι νερό. Αυτό διατηρεί το αίμα αραιό, ενώ προάγει την απορρόφηση των θρεπτικών στοιχείων και την κατανομή τους στα κύτταρα. Επιπρόσθετα, το νερό αυξάνει την έκκριση των πεπτικών χυμών και προλαμβάνει τη συμπύκνωση της χολής. Ωστόσο, η πρόσληψη νερού ή άλλων ροφημάτων μαζί με το γεύμα, αραιώνει τους πεπτικούς χυμούς. Αυτό επίσης πρέπει να αποφεύγεται, γιατί υπονομεύει τις πεπτικές διεργασίες.
> Μετά από ένα γεύμα, το αίμα χρειάζεται μεγάλη ποσότητα νερού προκειμένου να κατανείμει τα θρεπτικά στοιχεία στα κύτταρα. Κατά συνέπεια, το αίμα εύκολα εμφανίζει ανεπάρκεια νερού. Η πρόσληψη ενός επιπλέον ποτηριού νερό περίπου 2μιση ώρες μετά από κάθε γεύμα αποκαθιστά τις απαιτήσεις του αίματος σε νερό.
Αυτοί οι απλοί κανόνες συντελούν στην πρόληψη των σοβαρότερων χρόνιων παθήσεων που μαστίζουν τη σύγχρονη κοινωνία. Η πρόσληψη επαρκούς ποσότητας νερού στη σωστή στιγμή, πρέπει να αποτελεί τμήμα όλων των θεραπευτικών αγωγών.
Επισήμανση: Οποιαδήποτε προσπάθεια αποκατάστασης της ενυδάτωσης του οργανισμού πρέπει να γίνεται σταδιακά, διαφορετικά μπορεί να προκαλέσει σοβαρές διαταραχές. Ένα αφυδατωμένο άτομο -δηλαδή ένα άτομο που δεν έχει προσλάβει την απαιτούμενη ποσότητα νερού για αρκετές εβδομάδες, μήνες ή χρόνια και/ή έχει δαπανήσει τα αποθέματα νερού των κυττάρων καταναλώνοντας καφεΐνη ή τρόφιμα και ροφήματα που περιέχουν ζάχαρη για μεγάλο χρονικό διάστημα- έχει πολλές πιθανότητες να αρρωστήσει.
Ένα αφυδατωμένο κύτταρο δεν λειτουργεί φυσιολογικά. Για να προστατευτεί από την περαιτέρω απώλεια νερού, κάνει τη μεμβράνη του λιγότερο διαπερατή, προσελκύοντας λίπη και χοληστερόλη. Ωστόσο, αυτός ο μηχανισμός επιβίωσης κωλύει την αποβολή των μεταβολικών αποβλήτων από το κύτταρο, με επακόλουθο το κύτταρο να ασφυκτιά μέσα στα ίδια του τα απόβλητα. Ορισμένα κύτταρα, προκειμένου να επιβιώσουν σε αυτό το τοξικό περιβάλλον, υφίστανται μετάλλαξη και γίνονται καρκινικά.
Αν ο οργανισμός είναι αφυδατωμένος, τα νεφρά συγκρατούν νερό – άλλωστε, αυτό κάνει όλος ο οργανισμός. σε αυτή τη φάση, πολλοί αρχίζουν να λαχταρούν το αλάτι και τα τρόφιμα που περιέχουν πολύ αλάτι, επειδή ο οργανισμός χρειάζεται περισσότερο αλάτι προκειμένου να συγκρατήσει το λιγοστό νερό που του έχει απομείνει. Εξαιτίας αυτού, τα νεφρά συστέλλονται και διηθούν ακόμα λιγότερo νερό, συγκριτικά με πριν. Έτσι, τα ούρα γίνονται πιο συμπυκνωμένα και μειώνεται η ποσότητα τους. Σε αυτή την κατάσταση της ακραίας αφυδάτωσης, δεν είναι συνετό να ξεκινήσουμε ξαφνικά να λαμβάνουμε 6-8 ποτήρια νερό ημερησίως. Επειδή τα κύτταρα έχουν δημιουργήσει ένα φραγμό για να εξοικονομήσουν νερό, δεν είναι σε θέση να απορροφήσουν ποσότητα νερού πρωτόγνωρη γι’ αυτά.
Το νερό θα λίμναζε έξω από τα κύτταρα, προκαλώντας κατακράτηση νερού και επαύξηση του βάρους. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, τα νεφρά αδυνατούν να φιλτράρουν το μεγαλύτερο μέρος αυτού του νερού, ενώ τα ούρα θα εξακολουθούσαν να είναι λιγοστά. Οποιαδήποτε απότομη πρόσληψη μεγάλων ποσοτήτων νερού μπορεί να προκαλέσει σοβαρή λεμφική συμφόρηση, οίδημα και, σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμα και θάνατο. Το επακόλουθο θα ήταν τοξίκωση από νερό, μία εν δυνάμει θανατηφόρα εγκεφαλική διαταραχή, η οποία εμφανίζεται όταν η φυσιολογική ισορροπία των ηλεκτρολυτών διαταράσσεται εκτός των ορίων ασφαλείας, εξαιτίας της απότομης πρόσληψης νερού. Η μετάβαση από τη σοβαρή αφυδάτωση στη βελτιωμένη ενυδάτωση πρέπει να είναι σταδιακή, και είναι προτιμότερό να ελέγχεται από επαγγελματία του χώρου της υγείας πουείναι εξοικειωμένος με τα φαινόμενα μεταβολισμού του νερού.
ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΣΤΑΔΙΑΚΗ ΕΝΥΔΑΤΩΣΗ
Προσθέστε μόνο ένα ποτήρι νερό την ημέρα στην ποσότητα νερού που λαμβάνετε συνήθως, και δείτε αν αυξάνονται τα ούρα σας. Αν αυξηθούν, πιείτε άλλα 1-2 ποτήρια την ήμερα. Αν δεν αυξηθούν, μειώστε την επιπλέον ποσότητα κατά ένα τρίτο ή κατά μισό ποτήρι νερό ημερησίως. Είναι πολύ σημαντικό τα νεφρά μας να αρχίσουν να φιλτράρουν περισσότερο νερό όταν καταναλώνουμε περισσότερο νερό. Δεν θέλουμε να δημιουργήσουμε έναν «υδροταμιευτήρα» στα νεφρά μας, ο οποίος θα μπορούσε να πλημμυρίσει ακόμα και τους πνεύμονες. Μετά από σύντομο χρονικό διάστημα, τα νεφρά θα αναγνωρίσουν ότι ο οργανισμός δεν πάσχει από ανεπάρκεια νερού και θα μεριμνήσουν ώστε να αυξηθεί η ούρηση. Παράλληλα, ο οργανισμός θα μειώσει από μόνος του την κατακράτηση νατρίου. Και τότε, θα ελαττωθεί η επιθυμία μας για πρόσληψη αλατισμένων φαγητών. Αυτή η απόκριση προκαλείται από τη διουρητική επίδραση των νεφρών.
Αν λαμβάνετε διουρητικά φάρμακα, είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι το νερό είναι πολύ πιο αποτελεσματικό διουρητικό από οποιοδήποτε φάρμακο, ενώ δεν έχει παρενέργειες. Κάτω από την επίβλεψη ενός επαγγελματία της υγείας, έχετε τη δυνατότητα να μειώσετε σταδιακά τα διουρητικά φάρμακα που λαμβάνετε.
Όταν τα νεφρά θα πάψουν να δυσκολεύονται να αποβάλλουν τα ούρα, μπορούμε να αυξήσουμε την πρόσληψη νερού, λαμβάνοντας την ελάχιστη απαιτούμενη ημερήσια δόση, δηλαδή 6-8 ποτήρια. Αυτή η συνήθεια μειώνει σημαντικά τους κινδύνους που συνεπάγεται μία χρόνια πάθηση. Ωστόσο, αν η αφυδάτωση ήταν χρόνια, η σταδιακή
ενυδάτωση ενδέχεται να πάρει έναν ολόκληρο χρόνο, ενίοτε και μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Επισήμανση: Ένας αφυδατωμένος οργανισμός προσπαθεί να κατακρατήσει όσο νάτριο υπάρχει σε αυτόν, προκειμένου να συγκρατήσει νερό. Μόλις η ούρηση αυξηθεί χάρη στην ενυδάτωση, αυτό το νάτριο αποβάλλεται με τα ούρα.
Αν όμως το άτομο επιχειρήσει να ενυδατώσει τον οργανισμό του απότομα, οι περιοχές με την υψηλότερη κατακράτηση νατρίου ενδέχεται να εμφανίσουν λεμφοίδημα. Αν εμφανιστουν σακούλες γύρω από τα μάτια ή οίδημα στον αστράγαλο αυτό σημαίνει ότι η ενυδάτωση πρέπει να γίνει πιο σταδιακά
Ωστόσο, οφείλουμε να αποφύγουμε την ανεπάρκεια νατρίου. Επομένως, πρέπει να λαμβάνουμε μη ραφιναρισμένο αλάτι2. Αν δεν γυμνάζετε τους μυς σας και παρ’ όλα αυτά εμφανίζετε κράμπες, ιδίως τη νύχτα, τότε μάλλον δεν λαμβάνετε επαρκείς ποσότητες αλατιού (ή λαμβάνετε ανθυγιεινό τύπο αλατιού, όπως το επιτραπέζιο αλάτι).
Τόσο το νερό όσο και το αλάτι (νάτριο) είναι απαραίτητα για την ισορροπία του μεταβολισμού του νερού και την παραγωγή επαρκούς υδροηλεκτρικής ενέργειας για την επιτέλεση των κυτταρικών δραστηριοτήτων.
Η πρόσληψη νερού είναι η σημαντικότερη θεραπευτική αγωγή, αφού είναι αναγκαία για όλες τις δραστηριότητες του οργανισμού. Η πρόσληψη νερού και η αποχή από παράγοντες που δαπανούν τα ενεργειακά αποθέματα του οργανισμού (υπερδιεγείροντάς τον) πρέπει να είναι οι πρώτες κινήσεις γιαχτην αντιμετώπιση οποιασδήποτε πάθησης.
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, το πρόβλημα υποχωρεί όταν ο οργανισμός ενυδατώνεται σωστά και αναπαύεται.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Andreas Moritz