25 Σεπτεμβρίου 2020

Το Δουλίχι είναι εδώ

  Τὸ μεγαλύτερο νησὶ εἶναι (…ἦταν) τὸ Δουλίχιον (ἡ μετέπειτα Ἀκαρνανία ὡς νῆσος τότε) «πρὸς ἠῶ» (ἀνατολικῶς τῆς Λευκάδος-Ἰθάκης) – σκεφθῆτε πότε ἑνώθηκε ἡ Ἀκαρνανία μὲ τὴν Αἰτωλία λόγῳ προσχώσεων, κυρίως τοῦ ποταμοῦ Ἀχελώου, δηλαδὴ πόσο πίσω πρέπει νὰ πᾶμε στὸν χρόνο…    Τὸ Δουλίχιον δὲν ἀνῆκε στὴν ἐπικράτεια τοῦ Ὀδυσσέως. Εἶχε δικό του βασιλέα, τὸν Μέγη. Μάλιστα αὐτὸς ἐξουσίαζε καὶ τὶς ἱερὲς Ἐχινάδες νήσους, πρᾶγμα φυσικόν, ἀφοῦ βρίσκονται στὴν συνέχεια τῆς Ἀκαρνανίας: «Οἵ δ’ ἐκ Δουλίχοιο Ἐχινάων θ’ ἱεράων νήσων, τῶν δ’ αὖ ἡγεμόνευε Μέγης» (Ἰλιάς). Συνεισέφεραν στὸν Τρωικὸ πόλεμο 40 πλοῖα, πρᾶγμα ποὺ δικαιολογεῖται ἀπὸ τὴν μεγάλη ἔκτασι τοῦ Δουλιχίου. Ἐπίσης ἐξ αὐτοῦ προέρχονταν οἱ περισσότεροι μνηστῆρες (βλ. πίνακα). Τὸ αἴνιγμα «Δουλίχιον» καὶ «ἀκτὴ ἠπείροιο» ἔλυσε πρῶτος ὁ Γ.Παπακωνσταντίνου. Ἀπομένει ἡ Γεωλογικὴ ἔρευνα! MYLEFKADA

Το ΔΟΥΛΙΧΙΟ είναι ένα από τα μικρά νησιά του Ιονίου μεταξύ Κεφαλληνίας και Αιτωλοακαρνανικών ακτών. Ο Στράβων, 10, 458, χρησιμοποιεί για τα νησιά αυτά το όνομα ΕΧΙΝΑΔΕΣ νήσοι, και προσθέτει πως μία απ’ αυτές είναι το Δουλίχιο που επί των ημερών του λεγόταν ΔΟΛΙΧΑ. Βρισκόταν κοντά στην Αιτωλική πόλη Οινιάδες, και στις εκβολές του Αχελώου και απείχε από τον Αραξο εκατό στάδια. Πολλές από τις Εχινάδες είχαν ενωθεί με την αιτωλική παραλία εξ αιτίας των επιχώσεων του Αχελώου. Σήμερα τα νησιά αυτά που έχουν ελάχιστους μόνιμους κατοίκους υπάγονται στο δήμο Ιθάκης (με την Δολίχα του Στράβωνος ταυτίζεται συνήθως η Μάκρη, σε μικρή απόσταση βορειότερα των εκβολών του Αχελώου).

Ο ΦΥΛΕΑΣ, κατά τον Απολλόδωρο 2, 5, 5, είχε υποχρεωθεί από τον πατέρα του, τον ΑΥΓΕΙΑ, να εγκαταλείψει την Ήλιν, γιατί είχε επιβεβαιώσει ενώπιον των δικαστών τον ισχυρισμό του Ηρακλή, πως ο Αυγείας είχε υποσχεθεί μισθό προς τον Ηρακλή για τον καθαρισμό της Κόπρου. Ο Αυγείας ισχυριζόταν πως δεν υποσχέθηκε αμοιβή.

Επίσης ο Απολλόδωρος 2, 7, 2 λέει πως ο Ηρακλής, αφού εξόντωσε στις Κλεωνές τους Ακτορίωνες, ηγήθηκε εκστρατείας εναντίον της πόλης Ήλιδας, έδρας του Αυγεία. Κατέλαβε την πόλη, σκότωσε τον Αυγεία και τα παιδιά του και έδωσε την βασιλεία στον ΦΥΛΕΑ. Αυτού του Φυλέα ήταν γιος ο ΜΕΓΗΣ. Δηλαδή ήταν Ηλείος και αυτός.  [Όπως είδαμε όμως πιο πάνω, ΠΑΥΣΑΝΙΑ ΗΛΙΑΚΑ, τον Αυγεία διαδέχθηκε ο γιος του, ο Αγασθενης, και ο γιος του Φυλέα, ο Μέγης, εγγονός του Αυγεία, είναι ακόμα στο Δουλίχιο, κατά την Τρωική εκστρατεία. Οπότε ο Φυλέας ποτέ δεν πήρε την εξουσία της Ηλείας από τον Ηρακλή, και ο Απολλόδωρος κάνει λάθος]. «τύχησε γάρ ἐρχομένη νηῦς ἀνδρῶν Θεσπρωτῶν

ἐς Δουλίχιον πολύπυρον. ἔνθ’ ὃ γέ μ’ ἠνώγει πέμψαι

βασιλῆϊ  Ἀκάστῳ ἐνδυκέως˙»

 

«γιατί ἔλαχε νά φεύγει πλοῖο Θεσπρωτῶν

γιά τό σιτοπαραγωγό Δουλίχιο καί τούς πρόσταξε

νά μέ πᾶν ἐκεῖ τό δίχως ἄλλο, στόν βασιλιά τόν Ἄκαστο»

( ξ 334-336)

 

       Ο χαρακτηρισμός εδώ του Δουλιχίου ως «πολύπυρον» (με πολλά σιτηρά), ταιριάζει άνετα στην Ακαρνανία, με την ανάλογη γεωργική καλλιέργεια που υπάρχει μεταξύ Ιονίου πελάγους και Αχελώου, χάρη βέβαια και στην πολύτιμη βοήθεια του μεγάλου ποταμού. Στους παραπάνω στίχους της Οδύσσειας όμως, έχουμε και το δεδομένο, πως για να φτάσει κανείς ακτοπλοϊκός στο Δουλίχιο ξεκινώντας απ’ τη Θεσπρωτία, πρέπει απαραιτήτως να περάσει κοντά απ’ το νησί της ομηρικής Ιθάκης, όπου δήθεν αποβιβάσθηκε ο Οδυσσέας. Γνωρίζουμε ωστόσο με βεβαιότητα, πως πριν διανοιχτεί ο ισθμός μεταξύ Λευκάδας και ηπειρωτικής Ελλάδας, το 650 π.Χ. από τους Κορινθίους, η διέλευση των πλοίων απ’ αυτό το στενό, ήταν αδύνατη. Έτσι, την εποχή του Χαλκού για να πλεύσει κάποιος από τη Θεσπρωτία προς τα λιμάνια της Ακαρνανίας, ήταν υποχρεωμένος να ακολουθήσει τα δυτικά παράλια της Λευκάδας και να περάσει μεταξύ Λευκάδας και Κεφαλλονιάς. Εκεί, κάπου στη βόρεια Κεφαλλονιά (ίσως στην αρχαία Πάνορμο, το λιμανάκι του Φισκάρδο, το προσφιλέστερο για τα παραπλέοντα πλοία, σύμφωνα με τον Αν. Μηλιαράκη), θα μπορούσε να ισχυριστεί κάλλιστα ο πονηρός Οδυσσέας, ότι ξέφυγε από τους δουλεμπόρους του πλοίου που τον μετέφερε στο Δουλίχιο και κατέληξε ρακένδυτος στην Ιθάκη. Οπότε, έχουμε τώρα, την πλήρη επιβεβαίωση μας, στη γεωγραφική τοποθέτηση τόσο της ομηρικής Ιθάκης, στο νησί της Κεφαλλονιάς, όσο και της χώρας του Δουλιχίου με βασιλιά τον Μέγη, στην Ακαρνανία.

     Είναι επομένως λογικό, στην περιγραφή του Δουλιχίου στον κατάλογο με τα βασίλεια των Αχαιών, το Δουλίχιο να προσεταιρίζεται τις Εχινάδες νήσους, που πλέουν στα ανοιχτά της θάλασσας της Ήλιδας (Ηλείας).

 

«  Οἵ δ’ ἐκ Δουλιχίοιο, Ἐχινάων θ’ ἱεράων

νήσων, οἵ ναίουσι πέρην ἁλός Ἤλιδος ἄντα, »   (Β 625-626)

                                                                                          

 

 

     Οι Εχινάδες, είναι ως επί το πλείστον μικρές και άγονες νήσοι, ενώ αριθμούνται σε αρκετά πολλές, με διάφορα μεταξύ τους μεγέθη και σχήματα. Βρίσκονται μπροστά στις εκβολές του Αχελώου ποταμού και καλύπτουν ένα μεγάλο κομμάτι απ’ την παράλια ζώνη της Ακαρνανίας. Μαζί μ’ αυτήν, έχουν γεωγραφική θέση απέναντι απ’την Πελοπόννησο, ακριβώς στα ανοιχτά της θάλασσας που ορίζει η ακτογραμμή της βόρειας Ηλείας. Κανένα άλλο κράτος, δε θα αξίωνε ιδιοκτησιακά δικαιώματα πάνω στις Εχινάδες νήσους, ώστε να τις συμπεριλάβει στα εδάφη του, πλην αυτό που τις είχε άμεσα δίπλα του. Το βασίλειο της Ακαρνανίας δηλαδή ή όπως το ήξερε ο Όμηρος,το Δουλίχιο.

     Στην Ιλιάδα επίσης, βλέπουμε πως οι πολεμιστές του Μέγη ονομάζονται Επειοί.

 

«Στούς Ἐπειούς ὁ Μέγης, γιός τοῦ Φυλέα, προλάτης ἔστεκε,»  

(Ν 691)

 

     Επειός όμως, είναι η εθνική προσφώνηση των κατοίκων της Ήλιδας. Ενός άλλου αυτόνομου μυκηναϊκού βασιλείου, που πήρε φυσικά μέρος στον Τρωικό πόλεμο, όπως μας αναφέρεται στον «νηών κατάλογο».

 

«Οἵδ’ ἄρα Βουπράσιόν τε καί Ἤλιδα δῖαν ἔναιον

Είναι ευδιάκριτη, η χερσαία ένωση της Αιτωλοακαρνανίας με τη Λευκάδα και την Ηλεία και η ανεξάρτητη γεωγραφική εξέλιξη των απέναντι νησιών.

Σαφέστατα στην Ιλιάδα του Δουλιχιού τις Εχινάδες δεν μιλά; εκεί κι οι Οινιάδες.​

Του Οδυσσέα δώδεκα τα πλοία, σαράντα είχε ο Μέγητας στην Τροία όταν πήγε. Να το και το ΝΕΩΡΙΟ  εδώ που φτιάχτηκαν τα πλοία. Από τα χρόνια εκείνα με τείχος κουμπωτό όπως και στις Μυκήνες !​

Κι έδρα σ' ετούτο το μικρό νησί τις Οινιάδες; Τα πάντα όλα μια που τα νησιά πάνω από είκοσι θα είχανε Ομοσπονδία και κρύβανε ανάμεσα τα πλοία.​

...Κι από το λόφο του Κατσά, που τότε ήτανε χερσόνησος, είχανε ζέψει τα ρηχά νερά με διαδρόμους και με γεφύρια μυθικής τεχνογνωσίας.

Υπάρχουν πολλές μελέτες το που θα ήταν , οι δε Κεφαλλονίτες τα θέλουν όλα δικά τους , η ουσία είναι μια ότι αυτός ο απέραντος κάμπος που καλλιεργούσε βρισκόταν εδώ στον Τόπο μας .Φανταστείτε τον όταν η   στάθμη της θάλασσας  εκείνα τα χρόνια βρίσκονταν 50 μέτρα κάτω από την σημερινή,

γύρω στο 1200 π.Χ. Φωτογραφίες από την επίσκεψη μας με τον Κύριο Λάζαρο Τσόλκα και Δημήτρη Κοκοτό …..Η άποψη μας είναι ότι το Δουλίχι είναι εδώ.