H ελαιοκαλλιέργεια προστατεύει το περιβάλλον

1. Οι παλιές παραδοσιακές φυτεύσεις και οι εντατικές και υπερεντατικές, μεγαλύτερης ηλικίας , ήταν αυτές που παρουσίασαν τις πιο υψηλές τιμές δέσμευσης άνθρακα. Στις εντατικές φυτεύσεις, η ποικιλία Picual είχε περιεκτικότητα σε αποθηκευμένο άνθρακα (C) σημαντικά υψηλότερη από την Arbequina. Οι υπερεντατικές της ποικιλίας Arbequina εμφάνισαν πάνω από το διπλάσιο σε περιεκτικότητα από τις εντατικές φυτεύσεις της ίδιας ποικιλίας.

2. Κατά συνέπεια, διαπιστώθηκε η μεγάλη δυνατότητα των ελαιώνων στη δέσμευση άνθρακα. Αποδεικνύεται έτσι ο σημαντικός ρόλος τους σαν δεξαμενές απορρόφησης του CO2 και στον μετριασμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

3. Παρότι τα γεωργικά εδάφη μπορούν να αποτελέσουν δεξαμενή οργανικού άνθρακα, οι εργασίες και οι πρακτικές διαχείρισης του εδάφους, δεν συμβάλλουν πάντα ώστε αυτό να είναι δυνατό. Αντίθετα, η εντατική καλλιέργεια/άροση και η απομάκρυνση ή/και το κάψιμο των υπολειμμάτων από το κλάδεμα και τη συγκομιδή μπορούν να οδηγήσουν στην προοδευτική απώλεια της οργανικής ύλης του εδάφους και στην εξασθένιση της γονιμότητας και της ποιότητας σαν δεξαμενής C. Η κατάσταση αυτή συμβαίνει στην πλειοψηφία των αγροτεμαχίων (που μελετήθηκαν), όπου η κακή διαχείριση του εδάφους προκάλεσε αρνητικό ρυθμό συσσώρευσης οργανικού άνθρακα με την πάροδο του χρόνου.
Με αυτή την έννοια, συστήνεται η υιοθέτηση βελτιώσεων στη διαχείριση του εδάφους, συμπεριλαμβανομένων και των εργασιών για την ενσωμάτωση της φυτικής βιομάζας, χρήσης φυτών εδαφοκάλυψης κ.α., με στόχο την προοδευτική αύξηση της αποθήκευσης C στο έδαφος και ως εκ τούτου μεσο-μακροπρόθεσμα βελτίωση της ισορροπίας και του ανθρακικού αποτυπώματος.

4. Ο ετήσιος μέσος ρυθμός συσσώρευσης άνθρακα ανά εκτάριο στα εν λόγω αγροτεμάχια, ήταν 2,24 ± 2,2 τ/εκτάριο/έτος. Παρουσιάστηκαν αρκετές διακυμάνσεις με σημαντικότερη αιτία την πυκνότητα φύτευσης. Ο ρυθμός αυτός, που σε κάποια αγροτεμάχια, ξεπερνά τα 4 τ/εκτάριο/έτος, αποδεικνύει υψηλά επίπεδα αποθήκευσης C, σε σύγκριση με τις δασικές φυτείες και καλλιέργειες άλλων δέντρων καθώς και με συστήματα άροσης συντήρησης χωρίς απομάκρυνση των υπολειμμάτων.

5. Αναμφίβολα, το πιο εξαιρετικό αποτέλεσμα της μελέτης είναι ότι το θετικό ισοζύγιο του άνθρακα στον ελαιώνα μπορεί να παίξει ρόλο στην εκτίμηση του κύκλου ζωής και του αποτυπώματος άνθρακα του ελαιολάδου ως τελικού προϊόντος. Το να μην εξετάζουμε την δέσμευση του C από τη βιομάζα και το έδαφος του ελαιώνα κατά τον υπολογισμό του ίχνους C του ελαιολάδου, αποτελεί ένα σοβαρό μεθοδολογικό σφάλμα που υπονομεύει τα θεμέλια στα οποία βασίζονται οι μελέτες του κύκλου ζωής και ισορροπίας του C.
Αν συμπεριλάβουμε το ποσοστό δέσμευσης του C του ελαιώνα, τότε το αποτύπωμα του C στο ελαιόλαδο θα ήταν σημαντικά μειωμένο και θα μπορούσε να είναι ακόμη και αρνητικό. Αυτό θα συμβεί όταν οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου όλης της υπόλοιπης αγροβιομηχανικής αλυσίδας παραγωγής θα μπορούσαν να ισοσκελιστούν από τη δέσμευση του άνθρακα που πραγματοποιείται στον ελαιώνα.

6. Κατά την άποψη των ερευνητών, δεν πρέπει να αποτελεί πρόσχημα ότι οι κανόνες και οι καθιερωμένες μεθοδολογίες για τον υπολογισμό του αποτυπώματος άνθρακα δεν εξετάζουν αυτό το θέμα. Οι επιστημονικές εργασίες που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια σχετικά με αποτύπωμα άνθρακα στις αγροτικές πρώτες ύλες τονίζουν την αναγκαιότητα υπολογισμού του ίχνους άνθρακα στα επεξεργασμένα αγροδιατροφικά προϊόντα. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να τροποποιηθούν ή/και να προσαρμοστούν οι κανόνες σε αυτά τα δεδομένα.

7. Τα πάνω από 2,5 εκατ. εκτάρια ελαιώνων που καλύπτουν το ισπανικό έδαφος, συμβάλλουν σημαντικά στον μετριασμό των συνολικών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Ο ελαιώνας από μόνος του ευθύνεται γα το 2,8% των συνολικών εκπομπών. Από την άλλη πλευρά, δεσμεύει το 56,1% των εκπομπών που προέρχονται από την γεωργία και το 6% των συνολικών εκπομπών.

Η σημασία αυτών των στοιχείων για τον ελαιοκομικό τομέα και το ελαιόλαδο, την εικόνα του και τα πλεονεκτήματά του, είναι αδιαμφισβήτητη λαμβάνοντας υπόψη την ισπανική αγροπεριβαλλοντική πολιτική.